Biến thể Omicron và trẻ em: Biến chứng mới ở trẻ bị nhiễm COVID-19 do Omicron
Trước những thông tin về sự gia tăng của số ca nhập viện ở trẻ em bị bệnh COVID-19 do biến thể Omicron, nhiều phụ huynh bày tỏ sự lo lắng cho con mình, đặc biệt là đối với những trẻ nhỏ dưới 5 tuổi chưa được tiêm vắc xin phòng ngừa. Vậy, thực hư nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là gì? Và có mối tương quan như thế nào giữa biến thể Omicron và trẻ em?
Tham khảo ngay những thông tin được tổng hợp trong bài viết dưới đây của Hello Bacsi để được giải đáp những thắc mắc xoay quanh biến thể Omicron và trẻ em.
Biến thể Omicron là gì?
Trước khi có được đáp án cho những vấn đề xoay quanh Omicron và trẻ em, cùng tìm hiểu về biến thể Omicron này, cũng như thực trạng lây nhiễm Omicron ở Việt Nam.
Omicron là một biến thể mới của virus SARS-CoV-2 gây ra bệnh COVID-19, được phát hiện vào cuối năm 2021. Cụ thể, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), vào ngày 24/11/2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhận được báo cáo về việc xuất hiện biến thể mới – Omicron. Biến thể này được phát hiện lần đầu tiên trong các mẫu vật thu thập được ở Botswana và Nam Phi.
Trường hợp đầu tiên nhiễm biến thể Omicron tại Việt Nam được ghi nhận là một hành khách trên chuyến bay từ Vương Quốc Anh đến sân bay Nội Bài. Sau 2 tuần cách ly, vào ngày 02/01/2022, bệnh nhân đã được xuất viện.
Tại TP. HCM, 3 ca nhiễm Omicron cộng đồng đầu tiên đã được công bố vào ngày 19/01/2022. Điều này tạo ra tâm lý lo ngại cho mọi người trong bối cảnh Tết đang cận kề, đặc biệt là các bậc phụ huynh có con nhỏ. Nguyên nhân là vì hiện nay, trẻ em từ 5 -12 tuổi vẫn chưa được tiêm vắc xin phòng ngừa COVID-19. Không những thế, vừa qua, Sở GD & ĐT TP. Hồ Chí Minh đã đề xuất trẻ mầm non, tiểu học và lớp 6 đi học lại sau Tết Nguyên Đán. Các sự kiện này khiến những người cha, người mẹ nảy sinh nhiều băn khoăn xoay quanh các vấn đề giữa Omicron và trẻ em.
Vậy, Omicron ảnh hưởng đến trẻ em như thế nào?
Biến thể Omicron có phải là mối đe dọa, nhất là với trẻ nhỏ?
Trước những thắc mắc không ngừng của phụ huynh về Omicron và trẻ em, tiến sĩ Juan Salazar, Giám đốc Trung tâm Nhi khoa Connecticut ở Hartford (Hoa Kỳ) đã nhận xét, trẻ em là đối tượng dễ bị lây nhiễm virus SARS-CoV-2. Theo tiến sĩ: “SARS-CoV-2 tác động đến các cộng đồng lớn hơn và chắc chắn tác động đến trẻ em theo cách mà chúng ta chưa từng biết đến. Và hiện nay dường như SARS-CoV-2 đã tìm thấy đối tượng thích hợp để lây nhiễm, đó là những trẻ nhỏ chưa đủ điều kiện tiêm chủng hoặc những trẻ lớn hơn chưa được tiêm chủng, hay tiêm chủng không đầy đủ.”
Ngoài ra, các nhà khoa học cho rằng, có lẽ hiện nay SARS-CoV-2 có nguy cơ lây nhiễm rộng rãi hơn khi các cuộc gặp gỡ, tập trung diễn ra nhiều hơn. Bên cạnh đó, một số người có thể không đeo khẩu trang liên tục khi xuất hiện ở nơi công cộng vì họ cảm thấy quá mệt mỏi trong thời gian qua. Cũng có thể một số người sẽ không sẵn sàng tuân thủ các biện pháp cách ly nghiêm ngặt như đã từng được áp dụng trước đây. Tất cả những điều này có thể khiến biến thể Omicron lây nhiễm rộng rãi hơn. Do đó, cha mẹ vẫn cần phải cảnh giác nguy cơ nhiễm Omicron ở trẻ nhỏ.
Đến đây, một số câu hỏi liên quan đến Omicron và trẻ em sẽ được đặt ra. Điển hình như “trẻ mắc bệnh COVID-19 do biến thể Omicron gây ra sẽ có triệu chứng như thế nào?” Mời bạn đọc tiếp những thông tin dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Triệu chứng nhiễm biến thể Omicron ở trẻ em
Một trong những thắc mắc của cha mẹ về mối tương quan giữa Omicron và trẻ em chính là những triệu chứng ở trẻ khi nhiễm bệnh COVID-19 do biến thể mới này.
Gần đây, trên thế giới liên tục báo cáo về việc số lượng trẻ em nhập viện cao kỷ lục do sự lây lan của Omicron, trong đó có cả những trường hợp là trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, bằng chứng sơ bộ cho thấy, so với các biến thể trước đó, Omicron ít gây ra những triệu chứng nặng hơn cho trẻ bị nhiễm bệnh. Mặc dù vậy, Tổ chức Y tế Thế giới vẫn chưa xác nhận điều này.
Như vậy, có 2 vấn đề cần quan tâm ở đây khi nhắc đến Omicron và trẻ em. Đó là những triệu chứng khi trẻ nhiễm Omicron, và tỷ lệ nhập viện ở trẻ nhỏ do Omicron tăng cao đột biến.
1. Triệu chứng nhiễm Omicron ở trẻ em
Một khảo sát khác liên quan đến Omicron và trẻ em cho thấy các bé nhiễm bệnh thường có những triệu chứng sau:
Những triệu chứng này giống với khi trẻ bị cảm lạnh, và thường kéo dài từ 1-5 ngày. Ngoài ra, các bác sĩ tại Hoa Kỳ đã phát hiện được một triệu chứng mới, khác biệt rõ ràng của chủng Omicron ở trẻ em. Theo đó, biến thể Omicron dường như đang ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5 tuổi theo một cách mới: một cơn ho khan như tiếng chó sủa. Đây là một biểu hiện của bệnh croup (viêm thanh khí phế quản).
Nguyên nhân của triệu chứng đặc biệt này được cho rằng do biến thể Omicron có xu hướng gây bệnh ở ở vị trí cao hơn trong đường hô hấp và chỉ chủ yếu ảnh hưởng đến đường hô hấp trên, chứ không ảnh hưởng sâu vào bên trong hệ hô hấp và hầu như không tiến triển thành bệnh viêm phổi hay viêm mạch máu – bệnh đặc trưng của các biến thể trước.
Theo nghiên cứu, nhóm trẻ nhỏ bị COVID-19 bị nhiễm Omicron có đường hô hấp trên sưng rất to. Tiến sĩ Buddy Creech, một chuyên gia Hoa Kỳ về bệnh truyền nhiễm ở trẻ em, cho biết, bởi vì đường hô hấp trên của trẻ nhỏ, hẹp, nên khi bị viêm, hơi thở phát ra sẽ có âm thanh đặc biệt và có thể dẫn đến ho giống như tiếng chó sủa hoặc tiếng hải cẩu.
Hiện nay, các nhà khoa học đang nghiên cứu xem liệu Omicron có thể dẫn đến những biến chứng nặng hơn ở trẻ em hay không.
2. Tỷ lệ nhập viện ở trẻ em bị nhiễm COVID-19 do biến thể Omicron
Ở thời điểm hiện tại, khi nhắc đến Omicron và trẻ em, các nhà khoa học và các bác sĩ đều đang quan tâm đến tỷ lệ nhập viện. Lý do là vì, để đánh giá được mức độ nguy hiểm của một biến thể có tốc độ lây lan cao và thời gian ủ bệnh ngắn như Omicron, cần xem xét đến số người bị bệnh và nguy cơ cần phải nhập viện. Trong đó, trẻ em chính là đối tượng đặc biệt cần được quan tâm, trong bối cảnh số ca nhập viện vì Omicron dưới 18 tuổi ngày càng gia tăng trên toàn cầu.
Về vấn đề này, tiến sĩ Angelique Coetzee, Chủ tịch Hiệp hội Y khoa Nam Phi, cũng đề cập rằng bệnh nhân Omicron dường như trẻ hơn. Tại Nam Phi, Viện Các bệnh Truyền nhiễm Quốc gia báo cáo rằng trẻ em dưới 2 tuổi chiếm khoảng 10% số ca nhập viện ở Tshwane, một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi Omicron.
Mặc dù vậy, một số chuyên gia cho rằng, không nên quá căng thẳng về tình trạng này. Có thể sự gia tăng các ca nhập viện ở trẻ em là do tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ thấp hơn hoặc do hệ miễn dịch của các bé còn yếu. Tuy nhiên, thống kê cho thấy, vào cuối tháng 8/2021, tỷ lệ nhập viện ở trẻ em do biến thể Delta đã gia tăng. Nhưng sau khi triển khai tiêm chủng cho trẻ từ 5 tuổi trở lên, con số này đã giảm vào thời điểm đầu tháng 12. Hiện tại, số trẻ em bị COVID-19 do Omicron lại kéo tỷ lệ nhập viện ở nhóm đối tượng này tăng lên sau nhiều tháng giảm đều đặn.
Vắc xin có bảo vệ chống lại biến thể Omicron không?
Một vấn đề khác khi bàn luận về Omicron và trẻ em là hiệu quả của vắc xin. Tỷ lệ trẻ nhỏ phải nhập viện do Omicron tăng đáng kể khiến các nhà khoa học đặt ra câu hỏi rằng: “Liệu vắc xin có bảo vệ trẻ em nói riêng và mọi người nói chung chống lại biến thể Omicron không?”
Thực tế, những người đã tiêm vắc xin ngừa COVID-19 vẫn có nguy cơ nhiễm biến thể Omicron, song chỉ ở dạng nhẹ hoặc không có triệu chứng. Trong khi những người không tiêm chủng dễ mắc bệnh hơn, bệnh tình nặng hơn và phải nhập viện. Theo thống kê của Hoa Kỳ, trong làn sóng dịch bệnh hiện nay, tỷ lệ nhập viện trong số những người chưa tiêm chủng cao hơn khoảng 5 lần so với những người đã tiêm chủng.
Các mũi tiêm tăng cường đã được chứng minh là làm tăng phản ứng miễn dịch. Trong khi 2 liều vắc xin mARN có 35% hiệu quả chống lại Omicron, thì con số này của mũi tăng cường là khoảng 75%.
Mặc dù theo thời gian, virus có thể sẽ tiếp tục đột biến, nhưng các nhà điều chế vắc xin tự tin rằng có thể điều chỉnh vắc xin chống lại biến thể Omicron tốt hơn, nếu cần.
Tất cả mọi người từ 5 tuổi trở lên nên tiêm phòng. Nếu đủ điều kiện, hãy tiêm thêm cả mũi tăng cường. Khi một cộng đồng được tiêm chủng đầy đủ thì nguy cơ lây nhiễm sẽ giảm xuống và ít có khả năng xảy ra những đột biến này hơn trong một quần thể.
Hy vọng bài viết đã giải đáp cho bạn những thắc mắc xoay quanh vấn đề giữa Omicron và trẻ em.