Ho là một triệu chứng phổ biến xuất hiện sau khi khỏi COVID-19. Khi bị ho, trẻ thường rất khó chịu, dễ nôn, dẫn đến biếng ăn. Trẻ ăn ít dễ bị thiếu chất, suy dinh dưỡng làm cho khả năng hồi phục kém hơn. Vì vậy, cha mẹ cần lưu ý cách xử trí và chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ thật tốt.
1. Nguyên nhân gây ho hậu COVID-19
Ho là phản xạ cần thiết bảo vệ chống lại nhiễm trùng. Bình thường, khi phát hiện ra virus hoặc những vật thể lạ, các dây thần kinh cảm giác sẽ kích hoạt cảm biến ho ở vùng tủy của não, từ đó kích hoạt các cơ xung quanh đường hô hấp để đẩy vật thể lạ ra ngoài.
Trẻ bị ho có thể dùng thuốc giảm ho hoặc long đờm nhưng cần có hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ. Tùy theo nguyên nhân cụ thể mà bác sĩ có những chỉ định thuốc phù hợp.
Đặc biệt cần đi khám ngay trong trường hợp trẻ có biểu hiện ho kéo dài không đỡ hoặc kèm theo sốt hoặc khó thở.
Theo BS. Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm oxy cao áp Việt-Nga, theo thống kê, có khoảng 50 - 70% những người mắc COVID-19 có triệu chứng ho khan, trong đó có nhiều trẻ bị ho hậu COVID. Hầu hết những người mắc COVID-19 có thể ho khoảng 3 tuần, thậm chí ho kéo dài 4 tuần hoặc trong nhiều tháng.
Ở bệnh nhân COVID-19, virus có thể trực tiếp hoặc gián tiếp nhắm mục tiêu vào các dây thần kinh cảm giác như một phần của bệnh nhiễm trùng, do đó gây nên những cơn ho.
- Trong trường hợp ho khan có thể vẫn còn virus chưa hết hẳn, hoặc nhiễm virus đường hô hấp khác. Hoặc ho do dị ứng, do khói thuốc, hóa chất...
- Ho có đờm có thể do viêm phế quản, viêm phổi bội nhiễm vi khuẩn.
- Ho do nấm đường hô hấp: Việc dùng kháng sinh, thuốc ức chế miễn dịch... có thể khiến một số loại nấm phát triển, dù bình thường không gây bệnh.
Có một số trẻ thỉnh thoảng chỉ ho húng hắng nhưng cũng có nhiều trẻ bị ho nhiều và ho thành cơn gây kích ứng, đau rát họng, gây viêm nhiễm dẫn đến có đờm đặc. Cơn ho có thể làm trẻ khó ngủ hoặc ăn kém.
Cơn ho hậu COVID-19 có thể khiến trẻ khó ngủ hoặc ăn kém.
2. Chế độ dinh dưỡng cho trẻ bị ho sau mắc COVID-19
Khi bị ho, trẻ thường rất khó chịu, buồn nôn, dễ nôn trớ, dẫn đến biếng ăn. Trẻ ăn ít dễ bị thiếu chất, suy dinh dưỡng làm cho khả năng hồi phục kém hơn. Vì vậy, bên cạnh việc đảm bảo cho trẻ một chế độ ăn uống bình thường đầy đủ 4 nhóm chất (tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất), khi trẻ bị ho cha mẹ cần lưu ý lựa chọn món ăn, cách cho trẻ ăn để trẻ dễ ăn, ăn ngon, ăn hết suất.
2.1. Lựa chọn món dễ ăn, có mùi vị dễ chịu, hợp khẩu vị
Khi bị ho, trẻ thường nhạy cảm với mùi vị, dễ bị nôn. Vì vậy, nên chọn những thức ăn hàng ngày trẻ thích ăn và có mùi vị dễ chịu. Hơn nữa, trẻ bị ho thường kèm theo khó chịu ở họng nên cũng khó nuốt nên cần chọn món ăn loãng, mềm.
Những món ăn thích hợp dùng cho trẻ bị ho là cháo, súp như: cháo gà, cháo thịt lợn nạc, súp gà…
- Súp gà là một trong những món ăn rất tốt cho người bị ho. Súp gà làm từ nước dùng cung cấp chất lỏng, chất điện giải và axit amin giúp bổ sung nước, làm loãng chất nhầy, giảm tắc nghẽn và chống lại chứng viêm trong cổ họng, từ đó giảm ho.
Thịt gà chứa nhiều protein nạc, có thể giúp cung cấp thêm năng lượng cần thiết cho cơ thể. Thịt gà cũng chứa một loại axit amin gọi là cysteine có tác dụng kháng virus, chống viêm và giúp phá vỡ chất nhầy trong phổi, giúp giảm ho hiệu quả.
Súp gà với nước hầm xương cũng rất giàu collagen và các chất dinh dưỡng có thể giúp thúc đẩy nhanh quá trình phục hồi khi bị ốm.
Súp gà là một trong những món ăn rất tốt cho người bị ho hậu COVID-19.
2.2. Uống nhiều nước giúp dịu họng, loãng đờm
Cần cho trẻ uống nhiều nước để làm dịu họng, loãng đờm, giảm ho hiệu quả.
- Nên uống từng ngụm nhỏ nước lọc ấm đến khi cơn ho dừng.
- Ngoài nước lọc, có thể cho trẻ dùng nước mật ong ấm kết hợp với chanh, gừng cũng có tác dụng làm dịu họng, giảm ho tốt.
Mật ong tự nhiên có một số đặc tính kháng khuẩn và có thể kích thích hệ thống miễn dịch. Mật ong cũng có thể bao phủ cổ họng bị viêm, bị kích thích, làm giảm phản xạ ho.
Gừng có tác dụng kháng virus, kháng khuẩn, chống viêm, giúp giảm buồn nôn hiệu quả. Nước mật ong và gừng giúp kháng khuẩn, chống viêm, có thể làm dịu cơn ho một cách an toàn.
- Cách sử dụng: Đun sôi nước với vài lát gừng, để ấm rồi cho thêm 1 thìa mật ong, khuấy đều cho trẻ uống. Lưu ý không nên dùng mật ong cho trẻ dưới 12 tháng tuổi vì dễ có nguy cơ nhiễm vi khuẩn gây ngộ độc.
Mật ong và gừng giúp kháng khuẩn, chống viêm, có thể làm dịu cơn ho an toàn.
2.3. Chia nhỏ bữa ăn
Không nên ép trẻ ăn nhiều trong một bữa. Nên chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 bữa trong ngày. Trẻ ăn ít một sẽ dễ ăn và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Đối với trẻ còn bú cũng vậy, nên cho trẻ bú theo nhu cầu, bú làm nhiều lần khi trẻ thấy dễ chịu.
3. Một số thực phẩm có thể làm nặng thêm cơn ho ở trẻ
- Khi trẻ bị ho cha mẹ cần hạn chế cho trẻ ăn những thực phẩm chứa nhiều đường, nhiều chất béo, nhiều gia vị… Những thực phẩm này dễ gây kích thích họng, tăng đờm nhớt, gây đầy bụng, khó tiêu…
- Không nên cho trẻ ăn thức ăn lạnh, kem, nước đá... Đồ ăn lạnh có thể làm khô lớp niêm mạc của ống hô hấp và đồng thời khiến cho nhạy cảm hơn với tình trạng viêm nhiễm làm tăng phản ứng ho.
- Không cho trẻ ăn đồ ăn chưa chín kỹ, thực phẩm chế biến sẵn.
Trẻ bị ho nên hạn chế ăn thức ăn béo, nhiều gia vị.
Nguồn https://suckhoedoisong.vn