Để giúp trẻ tự bảo vệ mình cũng như phát triển khả năng tự lập sớm, ba mẹ cần dạy trẻ nhỏ cách tự nhận biết và phòng tránh những tình huống nguy hiểm và hướng dẫn cách xử lý từng trường hợp. Hãy tham khảo bài viết sau để tìm hiểu những trường hợp cần dạy trẻ kỹ năng nhận biết nguy hiểm thường gặp trong cuộc sống.
Nhận biết những vật dụng nguy hiểm
Trẻ nhỏ luôn hiếu động và muốn khám phá mọi thứ xung quanh. Trong khi bên cạnh trẻ luôn có những vật dụng có thể gây nguy hiểm. Do đó ba mẹ nên dạy trẻ kỹ năng nhận biết nguy hiểm ngay từ nhỏ. Phụ huynh có thể áp dụng những cách sau:
- Đề cập với trẻ các vật dụng nguy hiểm như dao, kéo, búa, kìm, cưa, phích nước nóng,… Cho trẻ xem hình ảnh hoặc video trực quan để thu hút sự chú ý của trẻ, giúp trẻ nhớ lâu.
- Khi dạy trẻ nhận biết nguy hiểm, hãy đặt ra các câu hỏi giúp trẻ ghi nhớ lâu như "Đồ vật nào có thể gây nguy hiểm cho con?”, “Đồ vật này gây nguy hiểm như thế nào?”, “Con cần làm gì để tránh các vật dụng nguy hiểm?”,…
- Giúp trẻ phân biệt các vật dụng nguy hiểm và không nguy hiểm, hướng dẫn trẻ sử dụng các vật dụng trong nhà đúng cách.
Ba mẹ nên dạy trẻ kỹ năng nhận biết nguy hiểm từ các vật dụng trong nhà
Nhận biết các con vật nguy hiểm
Ba mẹ cũng cần dạy trẻ nhận biết các con vật nguy hiểm như chó lạ, mèo lạ hoặc những con vật lạ khác.
Đối với thú cưng, cha mẹ dạy con chỉ được đến gần chúng khi có ba mẹ bên cạnh. Con cần xin ý kiến của người lớn trước khi chơi đùa với chúng.
Để dạy con nhận biết các con vật nguy hiểm và cách xử lý khi gặp chúng, ba mẹ có thể thông qua:
- Tranh ảnh, video có hình động vật.
- Cho trẻ đến sở thú, công viên, trang trại chăn nuôi để nhận biết các con vật.
Kỹ năng nhận biết nguy hiểm về giao thông
Kỹ năng an toàn giao thông ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của trẻ. Ngay từ khi trẻ bắt đầu nhận thức về môi trường xung quanh, ba mẹ nên dạy con kiến thức an toàn giao thông phù hợp với tuổi của con.
Hãy bắt đầu dạy bé tìm hiểu một số biển báo giao thông cơ bản, ý nghĩa của các loại đèn giao thông, giới thiệu về nhiệm vụ của cảnh sát giao thông, cách xác định và di chuyển khi gặp ngã ba, ngã tư,… Hãy liên hệ với các tình huống thực tế khi cùng con tham gia giao thông để con dễ hiểu, dễ nhớ.
Kỹ năng nhận biết an toàn giao thông là cần thiết cho trẻ
Nhận biết nguy hiểm từ các ký hiệu
Ngoài biển báo giao thông, ba mẹ nên dạy trẻ ý nghĩa từ các ký hiệu cảnh báo nguy hiểm khác xuất hiện ở rất nhiều nơi công cộng. Đối với trẻ nhỏ, ba mẹ nên dạy trẻ các ký hiệu cơ bản để trẻ dễ nhớ như lối thoát hiểm, nơi nguy hiểm, cấm lửa,… Từ đó trẻ có thể tự nhận biết khi gặp các biển báo này và tìm cách xử lý thích hợp.
Nhận biết những nơi không an toàn
Dạy trẻ kỹ năng nhận biết nguy hiểm ở những nơi không an toàn rất quan trọng, giúp con tự bảo vệ mình khi đi ra ngoài.
Trường hợp nhận biết những nơi không an toàn trong nhà:
- Cầu thang có thể gây chấn thương nghiêm trọng cho trẻ nếu lỡ bị té ngã. Người lớn cần giám sát chặt chẽ khi có trẻ nhỏ trong nhà, khuyến cáo trẻ không nên chơi ở cầu thang. Đồng thời lắp các tấm chắn ở lối lên xuống cầu thang.
- Lan can, cửa sổ có thể gây hại cho trẻ khi trẻ chơi ở gần khu vực này. Do đó ba mẹ cần dạy trẻ tránh xa lan can, cửa sổ và giải thích những nguy hiểm có thể xảy ra cho con. Phụ huynh nên che chắn cẩn thận lan can, cửa sổ, tránh các tình huống xấu với trẻ.
- Nhà bếp chứa nhiều đồ vật sắc nhọn có thể gây sát thương hoặc gây bỏng. Vì vậy ba mẹ cần dạy trẻ không nên chơi một mình ở nhà bếp, cần tránh xa các vật dụng như dao kéo, bếp, phích nước, bình ga, ổ điện,…
- Khu vực ổ điện: Phụ huynh cần thiết kế khu vực ổ điện ở vị trí cao để trẻ không với tới được. Đối với khu vực điện ở vị trí thấp, cần che chắn cẩn thận, ngăn trẻ tiếp xúc trực tiếp. Cha mẹ nên giải thích cho con hiểu những nguy cơ tiềm ẩn từ các thiết bị điện.
- Nhà vệ sinh: Ba mẹ dạy con cẩn thận khi đến gần bồn tắm, bồn vệ sinh hay lưu ý sàn nhà trơn trượt,… Nên hướng dẫn trẻ dùng dụng cụ vệ sinh riêng và cách đi vệ sinh đúng cách.
Ba mẹ nên dạy trẻ tránh xa những nơi không an toàn, ví dụ như nhà vệ sinh
Nơi không an toàn ở ngoài nhà:
- Trẻ cần tránh khu vực ao hồ, sông suối khi không có ba mẹ bên cạnh để tránh nguy cơ bị đuối nước. Tuyệt đối không tắm ở những khu vực này khi không có sự cho phép của ba mẹ. Ngoài ra cha mẹ nên cho trẻ học bơi từ sớm.
- Trẻ cần tránh ra ngoài khi trời mưa vì đường trơn trượt, nguy cơ bị sét đánh.
Dạy trẻ nhận biết về cơ thể
Phụ huynh nên dạy trẻ nhận biết nguy hiểm khi có người lạ tiếp xúc với cơ thể của trẻ. Trẻ cần hiểu những nơi trên cơ thể mà người lạ không được chạm vào. Cả bé gái và các bé trai cũng cần được dạy kỹ năng này.
Khi có người động chạm vào vùng nhạy cảm trên cơ thể của trẻ, trẻ cũng cần biết phải báo ngay cho ba mẹ hoặc thầy cô giáo.
Nhận biết đối tượng xấu
Dạy trẻ nhận biết đối tượng xấu và kỹ năng thoát hiểm rất quan trọng, giúp con tự bảo vệ bản thân an toàn khi không có ba mẹ bên cạnh.
Khi dạy trẻ kỹ năng nhận biết nguy hiểm từ đối tượng xấu, ba mẹ hãy chỉ cho con những dấu hiệu khả nghi như:
- Trẻ hãy cảnh giác và tránh xa bất cứ người lạ nào tỏ vẻ quen biết hay thân thiết với ba mẹ, họ hàng khi không có ba mẹ bên cạnh.
- Khi người lạ sử dụng lời nói ngọt ngào để làm quen, cho bánh kẹo, đồ chơi,... trẻ tuyệt đối không đi theo, không nhận đồ từ những người này. Hãy hướng dẫn trẻ tìm đến thầy cô giáo, bác bảo vệ, công an để nhờ giúp đỡ.
Ba mẹ nên dạy trẻ cảnh giác và tránh xa người lạ cũng như từ chối mọi cám dỗ
Nhận biết nguy hiểm qua các tình huống giả định
Bằng cách tạo ra các tình huống giả định về nguy hiểm, ba mẹ có thể dạy trẻ những kỹ năng nhận biết nguy hiểm và cách xử lý vấn đề nhanh và hiệu quả hơn. Với mỗi tình huống, hãy giúp trẻ đưa ra nhiều cách giải quyết khác nhau để trẻ có thể ứng phó linh hoạt. Do trẻ nhỏ chưa có nhận thức như người lớn nên ba mẹ hãy phân tích kỹ lưỡng từng tình huống để trẻ dễ hiểu, dễ nhớ.
Thông qua bài viết này, ba mẹ đã biết những phương cách dạy trẻ nắm bắt những kỹ năng nhận biết nguy hiểm và cách xử lý phù hợp. Việc cung cấp cho con những kiến thức hữu ích từ sớm có thể giúp con bạn luôn an toàn, khỏe