.jpg?w=1130)
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
- Hiện nay bảo vệ môi trường đang trở thành vấn đề nóng bỏng trên toàn cầu. tất cả các quốc gia trên thế giới đã và đang nỗ lực vào cuộc để tìm ra những giải pháp để cứu lấy trái đất- Ngôi nhà chung của toàn nhân loại, môi trường đang bị hủy hoại do chính con người vẫn đang diễn ra từng ngày , từng giờ ở khắp nơi trên thế giới. Tài nguyên khoáng sản cạn kiệt, rừng bị chặt phá bừa bãi, các chất thải công nghiệp không được xử lý, làm môi trường đất,nước, không khí bị ô nhiễm nặng nề. Hậu quả của sự tác động đó là những trận nắng nóng, những trận động đất, những cơn bão, lũ khủng khiếp trên thế giới . một trong những nguyên nhân chính gây nên những tình trạng đó là do thiếu hiểu biết về môi trường , của các quôc gia nói chung, và của từng cá nhân nói giêng, Để khắc phục những vấn đề này, nhiệm vụ hàng đầu được đặt ra là phải nhanh chóng, tăng cường việc giáo dục bảo vệ môi trương cho từng cá nhân ở mọi lứa tuổi
- Để nhằm khắc phục hậu quả con người gây ra đối với môi trường. Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên có vai trò vị trí quan trọng trong việc GDMT cho trẻ, việc đưa giáo dục môi trường trong trường mầm non là vô cùng cần thiết, sẽ giúp trẻ tạo ra những phản xạ, thói quen đầu tiên về bảo vệ môi trường sống của mỗi cá thể, từ đó xây dựng quan niệm nhận thức, kiến thức và kỹ năng cho các bậc học sau.
- Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non nói chung ,cho trẻ 5-6 tuổi nói riêng, nhằm bảo vệ sức khỏe và đảm bảo sự tăng trưởng lành mạnh cho cơ thể trẻ, bên cạnh đó giúp trẻ hiểu biết về môi trường sống của bản thân nói riêng, con người và các sinh vật nói chung. Qua đó làm cho trẻ hiểu biết cách sống tích cực trong môi trường và thân thiện với môi trường
Giáo dục môi trường cho trẻ là tạo cho trẻ môi trường sống phù hợp với môi trường sống của trẻ thơ, môi trường ấy cần đáp ứng những nhu cầu: An toàn, sạch sẽ, và phong phú, hình thành ở trẻ một cách sống có văn hóa trong môi trường.. Môi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người và sự phát triển kinh tế văn hoá của đất nước và của cá nhân. Từ những nhận thức trên, tôi đưa ra Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ
* Cơ sở thực tiễn
Năm học 2012-2013 nhà trường phân công tôi dạy lớp 5-6 tuổi. Hiện nay hiệu quả giáo dục môi trường cho trẻ đạt chưa cao, nếu như trong quá trình tổ chức việc giáo dục môi trường cho trẻ sử lý một số biện pháp hợp lý và linh hoạt thì hiệu quả giáo dục môi trường sẽ được nâng cao lên.
- Với tình hình thực tế tại lớp tôi đang phụ trách tôi nhận thấy và xác định rõ những việc cần làm ngay đối với trẻ, kết hợp với phụ huynh để đẩy mạnh công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua một số hoạt động nhằm cho trẻ hiểu và gần gũi với môi trường,giúp trẻ có ý thức bảo vệ môi trường, .Trong suốt quá trình thực hiện và tổ chức hoạt động này tại lớp tôi có những thuận lợi và khó khăn sau:
1. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm của Ban Giám Hiệu tạo điều kiện tham gia góp ý để tôi có cơ hội nâng cao trình độ chuyên môn cũng như kỹ năng sư phạm của bản thân,
- Đa số các cháu mạnh dạn hồn nhiên, thích tìm tòi khám phá những điều mới lạ xung quanh trẻ
,- Có môi trường lớp học rộng, thoáng mát, đầy đủ tiện nghi
2. Khó khăn:
- Một số trẻ nhút nhát ,quá hiếu động kết hợp tiếp thu chậm, ý thức bảo vệ môi trường chưa cao.
- Nhiều trẻ chưa có tinh thần tự giác,ý thức khi thấy giÊy rác bẩn nhặt bỏ vào thùng giác mà phải để cô nhắc nhở.
- Một số phụ huynh còn quá nuông chiều con những việc đơn giản cũng làm hộ con nên trẻ có tính ỷ lạị.
II.Néi dung :
Tham gia vệ sinh môi trường;
Không vứt rác bõa bãi
Tham gia vệ sinh,lau chùi đồ dùng,đồ chơi
Biết giữ gìn bảo vệ cây xanh
Nguyên nhân làm cho môi trường bẩn
Nguyên nhân tác hại của bão lũ
.- Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường tôi xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng được tiến hành có kế hoạch, chiến lược cụ thể để phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được lồng ghép vào các hoạt động hằng ngày tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm những vốn sống của bản thân.
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
* Tâm lý lứa tuổi mầm non trẻ tri giác bằng trực quan và hành động cụ thể, nên những hành vi, hành động,lời nói,trong các bài thơ, bài hát,câu chuyện, những hoạt động trẻ được trải nghiệm có tác động sâu sắc đến tâm lý của trẻ.
Tôi lựa chọn lồng vào một số bài học ,các hoạt động phù hợp với nội dung giáo dục môi trường tôi đã đặt ra cho trẻ
+ Biện pháp 1:Thông qua kể chuyện, đọc thơ
- Trong GDMT phương pháp này tôi sưu tâm các câu truyện có nội dung về môi trường, phản ánh mối quan hệ môi trường với thiên nhiên, nhằm cho trẻ nghe và cảm nhận đối với sự kiện hay đối tượng trong chuyện kể, các chuyện đó đều hấp dẫn và có tác dụng GDMT cho trẻ, Đó là các truyện: Ai có lỗi,Lỗi đau của lá,chó cứu hỏa,Mỗi người một việc,Chú sâu róm quá đói,..
- Giáo dục MT cho trẻ thông qua đọc thơ; Tôi đã sưu tầm và sáng tác một số bài thơ có nội dung GDMT ®ể dạy trẻ :
Thơ: Thay bà quét rác
Bà thường dạy sớm
Quét nhà quét sân
Tuổi già sức yếu
Làm mỏi đôi chân
Sáng nay em dạy
Quét rác thay bà
Bà vui biết mấy
Nhìn em cười xòa…
Nguyễn Lâm Thắng
Bé ngoan
Bé xem ti vi
Đưa tin bão lụt
Phố phường ngập nước
Làng quê mênh mông
Xôn xao trong lòng
Bé không ngủ được
Nước cao mấy thước
Trôi cửa trôi nhà
Con thương mẹ cha
Con nói với bà
Đập con heo ra
Lấy tiền ủng hộ
Còn gì đẹp hơn
Tấm lòng nhân ái
Mẹ khen bé giỏi
Đúng là bé ngoan
Nguyễn Lâm Thắng
Bão
Không một bàn chân
Mà đi rất gấp
Như loài cá mập
Quẫy sóng biển khơi
Không một bàn tay
Mà xô cây đổ
Như lanh vuốt hổ
Bấu toạt đồi xanh
Bão đi rất nhanh
Rủ theo thằng lũ
Vừa chạy vừa hú
Bão sắp vào làng
Dạy tiếng loa vang
Mau mau chống bão
Nguyễn Lâm Thắng
Trực nhật lớp
Hôm nay thứ sáu đến trường
Là ngày trực nhật thông thường bạn ơi
Giẻ lau cô đã giặt rồi
Mình cùng lau sạch các tầng đồ chơi
Trời nắng mình mang ra phơi
Trời mưa mình để trong hè cho khô
Em ngoan em nhớ lời cô
Giữ lớp sạch sẽ để cô vui lòng
Trương Thị Dơn
Nhắc bạn
Nhà em có một con mương
Giấy rác vứt xuống nước mương đen sì
Khuyên ai có rác vứt đi
Nên bỏ thùng rác văn minh hàng ngày
Nhắc bạn nếu có lỡ tay
Thì nên cúi xuống nhặt ngay túc thì
Để cho mương máng sạch trong
Cá cua bơi lội trong lòng nước xanh.
Trương Thị Dơn
+ Biện pháp 2:Thông qua hoạt động lao động
Xác định rõ yêu cầu cần đặt ra đối với việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường qua những khái niệm đơn giản và gần gũi với trẻ.
- Giúp trẻ hiểu và phân biệt được đâu là môi trường sạch, môi trường bẩn.
- Hình thành các thói quen lao động tự phục vụ: Lau dọn, sắp xếp gọn gàng đồ dùng, đồ chơi, không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết röa tay sau khi đi vệ sinh xong. Biết tiết kiệm nước trong sinh hoạt hằng ngày.
- Hướng dẫn trẻ cách nhổ cỏ,chăm sóc tưới cây , trồng cây để tạo môi trường xanh, sạch, đẹp cho lớp. Giúp cho trẻ hiểu cây xanh rất có ích cho con người, làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm bụi, giảm tiếng ồn, cây kiểng để trang trí tạo ra cảnh đẹp
+ Biện pháp3:Làm thí nghiệm
- Phương pháp thí nghiệm là phương pháp cho trẻ thực hành thực tiễn tạo ra kết quả kiểm nghiệm một sự vật tạo dựng trong thiên nhiên, đây chỉ là thí nghiệm hết sưc đơn giản,nhưnh đối với trẻ lại hết sưc lớn lao trong việc tìm tòi khám phá thế giới và bảo vệ môi trường, Tôi cho trẻ thí nghiệm làm ra mưa, sử dụng vòi phun nước.Làm ra gió, sử dụng quạt mạnh ,thí nghiệm lúc gió to,gói nhỏ.. Cho trẻ làm thí nghiệm về môi trường nước Một chậu to nước sạch , cho trẻ quan sát , sau đó cho trẻ thả một số giấy rác vào nước sạch cho trẻ nêu nhạn xét..cho trẻ làm như vậy giúp trẻ phát hiện được một số thuộc tính bên trong của sự vật và hiện tượng mà không thể quan sát trực tiếp bằng các giác quan, đóng góp giúp trẻ khám phá ra nhiều điều mới lạ trong thiên nhiên, và sơ bộ nắm được một số biến đổi của sự vật, và hiện tượng mang tính quy luật, Nhờ đó sẽ hình thành nên ở trẻ, vốn tri thức tiền khoa học,tạo tiền đề học tập và nghiên cứu khoa học về nôi trường sau này.
+ Biện pháp 4: Tổ chức cho trẻ làm đồ dùng ,đồ chơi
- Bên cạnh những biện pháp vừa kể trên tôi kết hợp với Giáo viên cùng lớp, cùng khối suy nghĩ, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ chơi đơn giản được tận dụng từ nguyên vật liệu thải bỏ để hướng dẫn trẻ cùng thực hiện. Sưu tầm thêm các mẫu đồ chơi trong sách báo, tạp chí… để làm phong phú hơn ngân hàng đồ chơi tại lớp cho trẻ.
- Tạo sự hứng thú cho trẻ khi được khám phá các loại nguyên vật liệu ấy và tự tay mình làm những món đồ chơi mình thích.
Tôi giải thích cho trẻ ,sử dụng vật liệu phế thải để làm đồ chơi, trang trí lớp là rất có ý nghĩa để bảo vệ môi trường, vì tiết kiệm nguyên vật liệu cũng là một việc để bảo vệ môi trường.
Tôi cho rằng làm tốt công tác này thì hiệu quả giờ học được tăng cao.
Một số hình ảnh minh họa phía dưới.
+Biện pháp 5: Tổ chức buổi trình diễn thời trang
- Tâm lí trẻ rất thích được biểu diễn,trình diễn, nắm bắt được điều này, tôi kết hợp cùng các cô trong lớp, trẻ,sưu tầm giấy gói hoa,giấy gói quà, tranh ảnh,giấy loại,túi bóng…Cùng bàn bạc với trẻ thiết kế các bộ quần áo thời trang để làm thành bộ sưu tập thời trang mang tên,Vì môi trường thân yêu.Phương pháp này trẻ rất hứng thú ,trẻ thân thiện gần gũi với môi trường hơn ,
Một số hình ảnh minh họa phía dưới.
+ Biện pháp 6 :Thông qua hoạt động tạo hình
Khi tổ chức các hoạt động nên để trẻ trải nghiệm,Tôi cho trẻ xem một số hình ảnh lũ lụt ,gió to bão lớn, môi trường nước bị ô nhiễm,bẩn ,và trao đổi cùng trẻ những nguyên nhân gây ra lũ lụt,trẻ đưa ra những ý kiến làm thế nào để bớt hiểm họa. Giáo viên lắng nghe ý kiến của trẻ, động viên, khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ được thể hiện ý tưởng của mình vẽ về môi trường, dưới đây trẻ đã thể hiện một số bức tranh về môi trường;
Một số tranh vẽ của trẻ ở phía dưới.
IV. KẾT QUẢ :
Với những biện pháp trên khi thực hiện tại lớp tôi đạt được một số kết quả như sau:
TT
Nội dung
Đầu năm
Cuối năm
Đạt
Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt
1
Trẻ biết tác hại của bão,lũ
65%
35%
98%
2%
2
Nguyên nhân làm ô nhiễm nguồn nước
70%
30%
98%
2%
3
Vệ sinh lau đồ dùng,đồ chơi
80%
20%
100%
4
Có ý thức bảo vệ cây xanh
75%
25%
100%
5
Không vứt rác bừa bãi
82%
18%
96%
4%
- Qua thời gian thực hiện 100% trẻ ở lớp bước đầu có ý thức bảo vệ môi trường từ những việc làm đơn giản. Lớp luôn được gọn gàng ngăn nắp, trẻ hào hứng và thi đua nhau, tự giác nhặt giấy rác rơi vãi ở lớp bỏ vào thùng rác, chăm sóc cây góc khám phá khoa học.
- Có rất nhiều sản phẩm được tạo ra từ nguồn nguyên vật liệu phế thải và trẻ hào hứng chơi với những đồ chơi ấy vì yếu tố mới lạ luôn hấp dẫn trẻ.
- Ngoài các phương pháp GDMT cho trẻ trên , tôi còn lồng tích hợp vào các môn học, các hoạt động khác của lớp để giúp trẻ có những kiến thức, kỹ năng, thói quen tốt về ý thức bảo vệ môi trường.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Từ những biện pháp trên tôi rút ra bài học kinh nghiêm:
- Cô giáo phải là người luôn gương mẫu để trẻ làm theo
- Luôn có ý thức hướng dẫn và nhắc nhở trẻ kiên trì thực hiện những việc làm hàng ngày có ý nghĩ bảo vệ môi trường
- Cô luôn là người năng động,sáng tạo các hình thức tích hợp cho trẻ được trải nghiệm giúp trẻ gần gũi, thân thiện với MT
- Phát hiện và khen ngợi kịp thời những hành vi tốt của trẻ đã thực hiện có ý nghĩa bảo vệ môi trường
- Cô giáo thực sự là người bạn lớn,của trẻ , luôn lắng nghe ý kiến, giải thích động viên,giúp đỡ trẻ
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi đã rèn và dạy trẻ , giúp trẻ có kiến thức,ký năng,gần gũi, thân thiện với môi trường ,bảo vệ môi trường tôt hơn. Song cũng không tránh khỏi sơ xuất, nên rất mong được sự tham gia góp ý của ban giám hiệu,các bạn đồng nghiệp, để bẩn sánh kiến được hoàn thiện hơn