Xưa kia, hai anh em mất cha mẹ khi còn nhỏ. Khi anh lấy vợ, anh không muốn sống chung với em nữa, nên quyết định chia gia tài. Anh ta tham lam, chiếm đoạt toàn bộ nhà cửa, ruộng vườn, trâu bò mà cha mẹ để lại, chỉ để lại cho em một túp lều nhỏ và mảnh vườn, trong đó có cây khế ngọt. Em không phàn nàn, hàng ngày chăm sóc cây khế và làm ruộng để sống qua ngày.
– Một năm nọ, cây khế trong vườn của em bất ngờ cho quả kỳ lạ, mỗi cành đều trĩu quả ngọt, vàng óng. Em nhìn cây khế mà lòng hân hoan tính toán về việc bán khế để kiếm tiền mua gạo.
– Một ngày, có con chim phượng hoàng bay đến nhổ khế ăn thả ga. Thấy vậy, em nhẫn nại với cây và nói.
– Hei chim! Tôi chỉ có duy nhất một cây khế này, và tôi đã cần cù chăm sóc đến ngày hái quả. Nay nếu chim muốn ăn, hãy mang đến cho tôi một vật có giá trị.
– Chim trả lời khi ăn:
Ăn một quả, trả một viên vàng
May mắn mang theo túi ba gang
Em nghe chim nói như vậy, đành để chim ăn. Mấy ngày sau, chim quay lại ăn khế. Ăn xong, chim nói với em là lấy túi ba gang đi lấy vàng. Chim bay mãi, bay mãi qua núi cao, qua biển rộng và đỗ xuống một hòn đảo tràn ngập vàng bạc, châu báu. Em đi khắp đảo thưởng thức vẻ đẹp và sau đó lấy vàng bỏ đầy túi ba gang. Chim phượng hoàng nói thêm, em có thể lấy thêm, nhưng em từ chối. Xong xuôi, em trở về nhà.
– Từ đó, em trở nên giàu có, em chia sẻ thóc, gạo, vàng bạc giúp đỡ những người nghèo khó. Anh nghe tin em giàu có liền sang chơi và muốn đổi nhà, ruộng vườn của mình lấy cây khế ngọt. Em cũng đồng ý đổi với anh. Như vậy, anh chuyển đến ở nhà em.
– Mùa năm sau, cây khế lại đơm trái phình lên, chim phượng hoàng quay lại. Anh giả vờ khóc lóc, chim nói:
Ăn một quả, trả một viên vàng
May mắn mang theo túi ba gang
Anh mừng rỡ, vợ anh nhanh chóng mang túi ba gang, nhưng lần này không phải 3 gang mà là 12 gang để chứa đựng nhiều vàng hơn. Hôm sau, chim phượng hoàng đưa anh đi lấy vàng. Anh đến nơi, hấp tấp vơ lấy vàng và bỏ vào túi, thậm chí còn nắm thêm vàng để đầy người. Chim phượng hoàng cố gắng bay nhưng đường xa và vàng nặng, nên không thể. Mấy lần chim bảo anh bỏ bớt vàng đi để nhẹ nhàng hơn, nhưng anh vẫn cứ bám lấy túi. Chim phượng hoàng tức giận, nghiêng cánh hất anh tham lam xuống biển.