Bác Hồ đã nói:
"Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều là do giáo dục mà nên"
Việc giáo dục phải được bắt đầu ngay từ thuở nhỏ.
Đối với người lớn có thể nhìn nhận mọi thứ đâu là tốt, đâu là không tốt. Nhưng đối với trẻ, tất cả đều phải dạy từ khi còn nhỏ vì trẻ chưa nhận thức được rõ ràng những việc trẻ nên và không nên làm.
Có những gia đình quá cưng chìu trẻ, trẻ làm bất cứ điều gì cũng cười, thậm chí còn khuyến khích trẻ làm cho vui, mà không dạy cho trẻ đây là việc nên làm hay không nên làm. Họ còn quan niệm rằng trẻ lớn lên sẽ tự khắc biết. Đó là một sai lầm và vô tình làm cho trẻ không nhận thức được việc làm của trẻ đúng hay sai, và cũng sẽ tạo ra những thói quen xấu làm trẻ khó bỏ được. Cũng có nhiều gia đình quá khắt khe với trẻ trong mọi việc, làm cho trẻ lo lắng, căng thẳng và mất tự tin khi làm bất cứ việc gì mà không biết việc đó mình làm đúng hay sai.
Dạy trẻ làm việc tốt, người lớn phải làm gương:
Người lớn chính là tấm gương cho trẻ noi theo vì trẻ nhỏ rất hay thích bắt chước những việc làm của ba mẹ, cô giáo hay bất kỳ người nào mà trẻ thích. Vì thế khi làm bất cứ việc gì trước mặt trẻ, chúng ta nên cẩn thận và cho trẻ thấy đâu là việc nên làm và không nên.
Ví dụ : Khi đi xe buýt thấy người già ta nên nhường chỗ cho họ ngồi, trẻ thấy thế thì sau này trẻ sẽ nhường ghế khi thấy người già.
Hoặc bỏ rác vào giỏ rác không vất bừa bãi lung tung.
Dạy trẻ làm việc tốt thông qua các câu chuyện :
Trẻ rất thích đọc hay lắng nghe những câu chuyện, nhất là các câu chuyện có hai tuyến nhân vật có cá tính trái ngược nhau như độc ác và hiền lành hay thiện và ác. Thông qua các câu chuyện ta có thể dạy trẻ làm điều tốt và trẻ biết điều nên và không nên làm.
Việc làm tốt từ bạn bè của trẻ:
Ta có thể lấy bạn bè của trẻ để dạy trẻ làm việc tốt, đó là cách dạy hiệu quả nhất và trẻ tiếp thu tốt nhất. Khi ta hỏi trẻ có nhận xét gì về những việc làm của bạn khi bạn được khen hay bị chê, qua đó trẻ sẽ biết được việc nào là nên làm hay không nên làm. Và khi bạn của trẻ được khen ngợi về việc làm tốt, trẻ cũng muốn được khen và trẻ sẽ cố gắng làm việc tốt giống như bạn để được khen, ngược lại trẻ cũng tránh những điều mà bạn của trẻ bị trách mắng. Hơn nữa, chúng ta cũng cần phải giải thích rõ lý do khen ngợi để trẻ biết việc đó là việc nên làm chứ không phải làm để được khen.
Ngoài ra chúng ta không nên la mắng trẻ khi trẻ phạm sai lầm hay làm những việc không tốt như đánh bạn, dành đồ chơi, vứt rác bừa bãi.... Mà chúng ta phải giải thích cho trẻ hiểu những việc làm đó là không tốt, phải biết nhường nhịn bạn, chia sẻ để cùng chơi và bỏ rác đúng nơi.... , có như thế trẻ sẽ nhận thấy lỗi và cố gắng khắc phục. Càng la mắng sẽ càng làm cho trẻ hoảng sợ và mất tự tin.
Dạy cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ biết phân biệt phải trái, nên và không nên làm sẽ hình thành nhân cách tốt cho trẻ sau này, đó không phải là việc làm một sớm một chiều mà người lớn chúng ta phải làm với tinh thần thương yêu, cương quyết và kiên nhẫn.
Kim Quynh mamnon.com