Phần I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Giáo dục mầm non là giai đoạn đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là bộ phận quan trọng trong sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ thành những con người có ích, thành những con người mới. Một trong ba mục tiêu của cải cách giáo dục của nước ta là: Làm tốt việc chăm sóc giáo dục thế hệ trẻ ngay từ thời thơ ấu nhằm tạo ra cơ sở quan trọng của con người Việt Nam mới, người lao động làm chủ tập thể, phát triển toàn diện nhân cách. Giáo dục mầm non đã góp phần thực hiện mục tiêu trên. Ngày nay, chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức có khoa học có tình yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những con người biết yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, giầu mơ ước và sáng tạo. Những phẩm chất ấy con người phải được hình thành từ lứa tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp trong tương lai.
Trong những năm gần đây bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới, chương trình giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách chủ động tích cực, hồn nhiên vui tươi. Đồng thời, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách linh hoạt, thực hiện phương châm
“Học mà chơi – Chơi mà học” đáp ứng mục tiêu phát triển của trẻ một cách toàn diện về mọi mặt.
Trong quá trình phát triển toàn diện nhân cách, ngôn ngữ có vai trò là một phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và nhận thức về môi trường xung quanh, thông qua cử chỉ và lời nói của người lớn trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng có trong môi trường xung quanh, trẻ hiểu những đặc điểm, tính chất, công dụng của các sự vật cùng với từ tương ứng với nó. Nhờ có ngôn ngữ trẻ nhận biết ngày càng nhiều các sự vật, hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày.
Ngoài ra ngôn ngữ còn là phương tiện phát triển tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ. Ngôn ngữ là phương tiện để giao tiếp quan trọng nhất đặc biệt là đối với trẻ nhỏ, đó là phương tiện giúp trẻ giao lưu cảm xúc với những người xung quanh hình thành những cảm xúc tích cực. Ngôn ngữ là công cụ giúp trẻ hoà nhập với cộng đồng và trở thành một thành viên của cộng đồng. Nhờ có những lời chỉ dẫn của người lớn mà trẻ dần dần hiểu được những quy định chung của cộng đồng mà mọi thành viên trong cộng đồng phải thực hiện, mặt khác trẻ cũng có thể dùng ngôn ngữ để bày tỏ những nhu cầu mong muốn của mình với các thành viên trong cộng đồng điều đó giúp trẻ hoà nhập với mọi người.
Đặc biệt nhờ có ngôn ngữ, thông qua các câu chuyện trẻ dễ dàng tiếp nhận những chuẩn mực đạo đức của xã hội và hoà nhập vào xã hội tốt hơn. Trẻ từ 2 đến 3 tuổi có số lượng từ tăng nhanh, đặc biệt là ở trẻ từ 22 tháng tuổi và 30 tháng tuổi vốn từ của trẻ phần lớn là những danh từ và động từ, các loại khác như tính từ, đại từ, trạng từ xuất hiện rất ít và được tăng dần theo độ tuổi của trẻ. Trẻ ở lứa tuổi này không chỉ hiểu nghĩa các từ biểu thị các sự vật, hành động cụ thể mà có thể hiểu nghĩa các từ biểu thị tính chất màu sắc, thời gian và các mối quan hệ. Tuy nhiên, mức độ hiểu nghĩa của các từ này ở trẻ từ 2 đến 3 tuổi còn rất hạn chế và có nét đặc trưng riêng, trẻ sử dụng các từ biểu thị thời gian chưa chính xác trẻ nhận thức về công cụ ngữ pháp và sử dụng nó còn rất hạn chế. Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ từ 24 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi nói riêng, chúng ta cần phải giúp trẻ phát triển mở rộng các từ loại trong các từ, biết sử dụng nhiều loại câu, bằng cách thường xuyên trò chuyện với trẻ về những sự vật, sự việc trẻ nhìn thấy trong sinh hoạt hàng ngày, nói cho trẻ biết các từ biểu thị về các đặc điểm, tính chất, công dụng của chúng. Cho trẻ xem tranh, kể cho trẻ nghe các câu chuyện đơn giản qua tranh. Đặt các câu hỏi cho trẻ giúp trẻ biết kể chuyện theo tranh bằng ngôn ngữ của trẻ. Chính vì vậy nên tôi xin trình bày một số kinh nghiệm
“Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi thông qua hoạt động kể chuyện”.
2. Mục đích nghiên cứu:
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ là phát triển khả năng nghe, hiểu ngôn ngữ, khả năng trình bày có lô gíc, có trình tự, chính xác và có hình ảnh nội dung.
3. Bản chất cần được làm rõ của việc nghiên cứu, đóng góp sau khi tiến hành nghiên cứu đề tài.
Để nâng cao khả năng phát triển ngôn ngữ qua kể chuyện cho trẻ từ 24 - 36 tháng tuổi. Ngoài những phương pháp về giáo dục mầm non đã có, tôi đã không ngừng học hỏi, tham khảo tài liệu, báo chí, tập san . Qua các chuyên đề đặc biệt là tâm sinh lí của trẻ để từ đó thu hút trẻ vào hoạt động giúp cho cô có những phương pháp, biện pháp chăm sóc cho phù hợp.
- Giáo dục chuẩn mực ngữ âm tiếng Việt.
- Hình thành và phát triển vốn từ cho trẻ.
- Dạy trẻ nói đúng ngữ pháp và nói các kiểu câu theo mục đích phát ngôn.
- Phát triển ngôn ngữ mạch lạc.
- Giáo dục văn hoá giao tiếp ngôn ngữ
3.1. Bản chất cần được làm rõ của việc nghiên cứu.
*Lựa chọn từ: Sau khi đã lựa chọn nội dung trẻ cần lựa chọn từ để diễn tả chính xác nội dung mình cần thông báo, chọn từ giúp cho lời nói của trẻ rõ ràng, chính xác và mang sắc thái biểu cảm.
* Sắp xếp cấu trúc lời nói:
- Sự liên kết các câu nói lại với nhau tạo thành chuỗi lời nói nhằm diễn tả trọn vẹn một ý, một nội dùng nào đó để giúp người nghe hiểu được. Đây là sự sản xuất toàn bộ nội dung thông báo một cách có lôgic.
- Để diễn tả một ý, một nội dung ngắn gọn nào đó thì việc sắp xếp cấu trúc lời nói là đơn giản đối với trẻ nhưng nếu yêu cầu trẻ kể lại truyện hay tự sáng tác miêu tả những hiện tượng sự kiện xảy ra trong đời sống thì trẻ gặp khó khăn cần phải luyện tập dần dần.
* Diễn đạt nội dung nói:
- Khi trẻ diễn đạt phải ngừng nghỉ ngắt giọng đúng, để giọng nói của trẻ không ê a ậm ừ. Luyện cho trẻ tác phong khi nói thoải mái, tự nhiên, khi nói nhìn vào mặt người nói. Trong trường mầm non tôi muốn đề cập tới việc luyện cho trẻ ngôn ngữ mạch lạc thể hiện qua việc thực hiện hai nhiệm vụ dạy trẻ đối thoại giữa trò chơi và độc thoại qua bộ môn làm quen văn học thể loại truyện kể.
3.2. Đóng góp sau khi nghiên cứu đề tài.
- Đóng góp một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen văn học.
- Giúp trẻ nhà trẻ phát triển ngôn ngữ qua môn làm quen văn học hoạt động kể chuyện.
- Tuyên truyền cho các bậc phụ huynh tạo điều kiện cho trẻ học tập làm quen với văn học đặc biệt về thể loại kể chuyện.
4. Đối tượng nghiên cứu:
- Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi thông qua hoạt động kể chuyện.
5. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: đọc các giáo trình, tài liệu có liên quan đến phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ.
- Đọc sách báo, tạp chí, Internet và các phương tiện thông tin đại chúng về các hình thức phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ.
- Phương pháp thực nghiệm: thực nghiệm các biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi thông qua môn văn học hoạt động kể chuyện.
- Phương pháp quan sát: Quan sát việc sử dụng ngôn ngữ của trẻ ở trường, gia đình, ngoài xã hội để có cơ sở đánh giá thực trạng một cách toàn diện và có những biện pháp thực nghiệm một cách tích cực và hiệu quả.
- Phương pháp trao đổi, trò chuyện: được thực hiện trao đổi thông qua phụ huynh, các đồng nghiệp và thông qua trẻ để thu thập thêm thông tin cũng như có những biện pháp đề xuất khả thi hơn.
6. Giới hạn về không gian của đối tượng nghiên cứu.
- Nghiên cứu đối tượng lớp nhà trẻ B 24-36 tháng trong trường MN Cao Minh.
7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu.
- Đề tài được tiến hành khảo sát trên: 20 trẻ lớp nhà trẻ B trường MN Cao Minh.
- Thời gian nghiên cứu một năm học 2012-2013: từ tháng 9/2012 đến tháng 5/2013.
Phần II. NỘI DUNG
I.Cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn.
1. Cơ sở lý luận:
Theo điều 23 luật GDMN 2005 ban hành số 38/2005 QH11 ngày 14/6/2005 yêu cầu về nội dung và phương pháp GDMN đã ghi: Phương pháp giáo dục mầm non chủ yếu là thông qua việc tổ chức các hoạt động vui chơi để giúp trẻ em phát triển toàn diện,.
Theo chương trình Giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số : 17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) cũng đã nêu rõ: Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở trẻ emnhững chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời.
- Dùa vµo ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn t©m sinh lý cña trÎ.
* Sinh lý:
Trong sự phát triển về ngôn ngữ của trẻ thì đây là giai đoạn bắt đầu của ngôn ngữ chủ động. Do vậy, trong quá trình phát triển ngôn ngữ trẻ còn mắc một số hạn chế sau:
+ Phát âm chưa chính xác hay ngọng chữ n – l; x – s; dấu ngã - dấu sắc; dấu hỏi – dấu nặng.
+ Đồng thời do vài kinh nghiệm còn ít ỏi nên trẻ còn nhầm lẫn, khi tri giác chủ yếu dựa vào những đặc điểm bên ngoài để nói.
+ Một số đặc điểm nữa là giai đoạn này tư duy trực quan cụ thể là chủ yếu, nghĩa là lời nói luôn luôn gắn liền với mọi hành động đồ vật cụ thể thì trẻ mới hiểu được.
* Tâm lý:
+ Trẻ thích giao tiếp với người xung quanh và có nhu cầu bằng trực quan, cần giải đáp thắc mắc mà trẻ gặp phải, trẻ thích được người lớn khen, động viên kịp thời, thích đồ chơi sặc sỡ về màu sắc và có âm thanh và một đặc điểm nữa là trẻ rất hay bắt chước người lớn.
Trên đây là những cơ sở lý luận của đề tài và đã giúp tôi căn cứ vào đó để tìm ra những biện pháp dạy trẻ sao cho thật phù hợp đối với bộ môn này.
2. Cơ sở thực tiễn:
2.1. Đặc điểm nhà trường:
Trường mầm non Cao Minh đã được công nhận trường chuẩn quốc gia. Trường có gồm 10 nhóm lớp với 28 cán bộ giáo viên, nhân viên, trường nhiều năm đạt tập thể lao động tiên tiến cấp Thị , chất lượng giảng dạy ngày một cao , được phụ huynh học sinh tin tưởng số lượng học sinh ra lớp ngày một đông.
2.2. Đặc điểm của lớp :
Năm học 2012 -2013 tôi được phân công chủ nhiệm nhóm lớp nhà trẻ 24-36 tháng tuổi B. Là lớp nhà trẻ 24-36 tháng tuổi với số cháu 20, trong đó 8 cháu nữ, 12 cháu nam, với độ tuổi đồng đều , 100% trẻ ngoan ngoãn, mạnh dạn, hồn nhiên, đạt yêu cầu về phát triển thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, và tình cảm xã hội, cảm thụ cái hay cái đẹp trong cuộc sống xung quanh trẻ. Đó là một thuận lợi lớn để tôi rèn luyện phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ thông qua hoạt động kể chuyện.
2.3. Đối với giáo viên :
Là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm và đầy lòng nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ bản thân tôi xác định được mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ nhà trẻ qua hoạt động kể chuyện về nghệ thuật sư phạm và tìm ra các giải pháp hữu ích nhất .
2.4. Đối phụ huynh:
Sự quan tâm của gia đình dành cho các cháu là không đồng đều, 100% phụ huynh là nông thôn . Kiến thức dạy trẻ phát triển ngôn ngữ trong độ tuổi nhà trẻ của các bậc phụ huynh còn nhiều hạn chế.
Chính vì vậy trong trường mầm non tôi muốn đề cập tới việc luyện cho trẻ ngôn ngữ thể hiện qua việc thực hiện hai nhiệm vụ dạy trẻ đối thoại giữa trò chơi, và độc thoại qua hoạt động kể chuyện. Nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ được thể hiện ở mọi lúc mọi nơi trong sinh hoạt hằng ngày của bé.
II. Nội dung vấn đề nghiên cứu
1. Vai trò của ngôn ngữ đối với việc phát triển toàn diện của trẻ
1.1 Vai trò của ngôn ngữ đối với việc phát triển trí tuệ
- Ngôn ngữ có vai trò rất lớn trong việc phát triển trí tuệ cho trẻ.
- Ngôn ngữ là phương tiện nhận thức thế giới xung quanh, là cơ sở của mọi sự suy nghĩ, là công cụ của tư duy.
+ Trẻ có nhu cầu tìm hiểu thế giới xung quanh. Thông qua ngôn ngữ, lời nói của người lớn, trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng và hiểu những đặc điểm, tính chất, cấu tạo, công dụng ... của chúng và trẻ học được từ tương ứng (từ và hình ảnh trực quan đi vào nhận thức của trẻ cùng một lúc). Ngôn ngữ giúp trẻ mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh, từ ngữ giúp cho việc củng cố những biểu tượng đã được hình thành.
+ Sự phát triển của ngôn ngữ giúp cho hoạt động trí tuệ, các thao tác tư duy ngày càng được hoàn thiện, kích thích trẻ tích cực, sáng tạo hoạt động trí tuệ.
- Có nhiều phương tiện để nhận thức thế giới xung quanh nhưng ngôn ngữ là phương tiện nhận thức hữu hiệu. Thông qua ngôn ngữ trẻ nhận thức thế giới xung quanh chính xác, rõ ràng, sâu và rộng. Ngôn ngữ giúp trẻ tích cực, sáng tạo trong hoạt động trí tuệ do vậy việc phát triển trí tuệ không thể tách dời với việc phát triển ngôn ngữ.
1.2. Vai trò của ngôn ngữ đối với việc giáo dục đạo đức.
- Ngôn ngữ có vai trò rất lớn trong việc hình thành và điều chỉnh những hành vi của trẻ.
- Thông qua ngôn ngữ trẻ biết những gì nên, không nên…, qua đó rèn luyện những phẩm chất đạo đức tốt ở trẻ, dần dần hình thành ở trẻ những khái niệm ban đầu về đạo đức ( ngoan - hư, tốt - xấu...).
- Ngôn ngữ có tác dụng to lớn trong việc hình thành những phẩm chất đạo đức tốt đẹp ở trẻ. Ngôn ngữ đã góp phần không nhỏ vào việc trang bị cho trẻ những hiểu biết về những nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức, rèn luyện cho trẻ những tình cảm và hành vi đạo đức phù hợp với xã hội mà trẻ đang sống.
1.3. Vai trò của ngôn ngữ đối với việc giáo dục thẩm mĩ
- Ngôn ngữ có vai trò quan trọng trong quá trình tác động có mục đích, có hệ thống nhằm phát triển ở trẻ năng lực cảm thụ cái đẹp và hiểu đúng đắn cái đẹp trong tự nhiên, trong đời sống xã hội, trong nghệ thuật, giáo dục cho trẻ lòng yêu cái đẹp và năng lực tạo ra cái đẹp.
- Thông qua ngôn ngữ, trẻ nhận thức được cái đẹp ở thế giới xung quanh, qua đó làm cho tâm hồn trẻ càng thêm bay bổng, trí tưởng tượng càng phong phú; đồng thời trẻ càng yêu quý cái đẹp, trân trọng cái đẹp và có ý thức sáng tạo ra cái đẹp.
- Thông qua ngôn ngữ văn học, trẻ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ, cái đẹp trong hành vi, cái đẹp trong cuộc sống. Có thể khẳng định rằng ngôn ngữ đã góp phần không nhỏ vào quá trình giáo dục cho trẻ những tình cảm thẩm mĩ cao đẹp.
1.4 .Vai trò của ngôn ngữ đối với việc phát triển thể lực
Để phát triển thể lực cho trẻ cần kết hợp nhiều phương pháp khác nhau, trong đó, ngôn ngữ đóng góp một vai trò quan trọng đáng kể. Trong các hoạt động góp phần phát triển thể lực như các trò chơi vận động, các giờ thể dục, trong chế độ ăn ... giáo viên đều cần dùng đến ngôn ngữ để hướng dẫn trẻ thực hiện tốt những yêu cầu cần đạt.
Hoạt động nói năng liên quan đến các cơ quan hô hấp, thính giác, bộ máy phát âm ... Quá trình phát âm là quá trình rèn luyện bộ máy cấu âm, rèn luyện phổi, khí quản và các bộ phận khác của cơ thể.
Để có thể lực tốt cần có một chế độ vệ sinh hợp lí, ngôn ngữ cũng tham gia vào quá trình chăm sóc vệ sinh để trẻ phát triển thể lực.
2. Thuận lợi và khó khăn.
2.1. Thuận lợi :
Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu về chuyên môn, xây dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo mọi điều kiện giúp tôi những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và đồ chơi của các cháu.
2
.2. Khó khăn
Do trình độ nhận thức không đồng đều, có một số cháu lúc đầu đến lớp vẫn chưa phát triển được nhiều ngôn ngữ cần thiết mà độ tuổi cần đạt được, một số cháu mới ê, a được 1 số từ ngữ đơn giản.
Kinh nghiệm sống của trẻ chưa có nhiều, nhận thức hạn chế dẫn đến tình trạng trẻ dùng từ không chính xác, câu lủng củng. Trẻ nói, phát âm do ảnh hưởng ngôn ngữ của người lớn xung quanh trẻ nói tiếng địa phương.
Đa số phụ huynh làm nông nghiệp ít giao tiếp, ảnh hưởng của tiếng địa phương và ít trò chuyện với trẻ và nghe trẻ nói, thường chiều theo ý của trẻ đây cũng là một trong những nguyên nhân của việc chậm phát triển ngôn ngữ.
Với những khó khăn như thế tôi phải dần dần khắc phục, sửa đổi và hướng dẫn trẻ phát triển ngôn ngữ một cách đúng đắn nhất qua giao tiếp và tập cho trẻ làm quen văn học thể loại chuyện kể.
3. Thực trạng.
Thời gian đầu năm học trẻ mới bắt đầu đến trường chưa quen với môi trường mới và phải xa bố mẹ, người thân trong gia đình nên trẻ đang còn hay khóc và chưa chịu học, chịu chơi. Vì thế, việc cho trẻ phát triển vốn từ đang còn hạn chế.
Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm học 2012 - 2013 tại lớp nhà trẻ B trường mầm non Cao Minh như sau:
 Xếp loại
Tổng số
trẻ |
Tốt |
Khá |
Trung bình |
Yếu |
| Số lượng |
% |
Số
lượng |
% |
Số
lượng |
% |
Số
lượng |
% |
| 20 |
4 |
20 |
6 |
30 |
4 |
20 |
6 |
30 |
* Trẻ xếp loại tốt là trẻ đã biết :
- Nghe hiểu
+ Trả lời câu hỏi : Ai đây? Cái gì đây ? Làm gì ? Làm thế nào?
Ví dụ: Con gà gáy thế nào?
+ Hiểu nội dung truyện ngắn đơn giản: trả lời các câu hỏi về tên truyện, tên và hành động của các nhân vật trong truyện.
- Nghe nhắc lại các âm và các tiếng, các câu.
+ Phát âm rõ tiếng.
- Sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp.
+ Trẻ phát âm rõ ràng: Trẻ nói được câu đơn , câu có 5-7 tiếng, có các từ thông dụng chỉ hoạt đông đặc điểm quen thuộc. Sử dụng lời nói và các mục đích khác nhau.
Ví dụ: Con gì đây? Cái gì đây?
+ Trẻ nói to đủ nghe, lễ phép.
+ Kể lại đoạn truyện được nghe nhiều lần có gợi ý.
+ Thể hiện nhu cầu mong muốn và hiểu biết bằng 1, 2 câu đơn giản và câu dài.
* Trẻ xếp loại khá là những trẻ biết:
- Nghe hiểu
+ Trả lời câu hỏi : Ai đây? Cái gì đây? Làm gì? Làm thế nào?
Ví dụ: Con gà gáy thế nào?
+ Hiểu nội dung truyện ngắn đơn giản: trả lời các câu hỏi về tên truyện, tên và hành động của các nhân vật trong truyện.
- Nghe nhắc lại các âm và các tiếng, các câu.
+ Phát âm rõ tiếng.
- Sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp.
+ Trẻ phát âm rõ ràng: Trẻ nói được câu đơn , câu có 3 - 4 tiếng, có các từ thông dụng chỉ hoạt đông đặc điểm quen thuộc. Sử dụng lời nói và các mục đích khác nhau.
Ví dụ: Con gì đây? Cái gì đây?
+ Trẻ nói to đủ nghe, lễ phép.
+ Kể lại đoạn truyện được nghe nhiều lần có gợi ý.
* Trẻ xếp loại trung bình là những trẻ biết:
- Ở những trẻ này trẻ chỉ biết trả lời câu hỏi : Ai đây? Cái gì đây? Thế nào?
+ Hiểu nội dung truyện ngắn đơn giản.
+ Biết sử dụng lời nói vào mục đích khác nhau.
+ Trả lời các câu hỏi về tên truyện,tên và hành động của các nhân vật trong truyện.
+ Trẻ phát âm còn chưa rõ
+ Trẻ chỉ nói được câu đơn, câu có 2-3 tiếng
* Trẻ xếp loại yếu là những trẻ biết:
- Ở trẻ này trẻ chỉ biết nghe hiểu.
- Chưa biết nghe nhắc lại các âm các tiếng trong câu.
- Trẻ phát âm chưa rõ tiếng.
- Chưa biết kể lại câu chuyện cùng cô.
Từ thực tế trên nên tôi mạnh dạn đưa ra
“Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ từ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua giờ kể chuyện”.
* Kết quả, hiệu quả của thực trạng trên.
- Vì chưa hiểu hết được tầm quan trọng của việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ cho nên trong quá trình chăm sóc giáo dục hầu như giáo viên chưa chú ý đến việc thay đổi nội dung và cách thức trò chuyện, tạo các tình huống cho trẻ thể hiện những tình cảm và yêu cầu của mình bằng các âm các từ. Khi nói chuyện với trẻ cô hay nói nhanh và không chú ý tới việc sửa sai lỗi về từ, âm, câu cho trẻ.
- Giáo viên chưa chú ý luyện câu, từ cho trẻ, nhiều trẻ nói thiếu, nói lặp cô không kịp thời điều chỉnh và sửa sai.
- Quá trình tổ chức giờ học cô chưa chú ý đến hệ thống câu hỏi để giúp trẻ được tư duy và phát triển ngôn ngữ.
- Đối với trẻ thì hệ thống ngôn ngữ không được mở rộng do cô đưa hệ thống câu hỏi đóng, trẻ hay nói câu thiếu các thành phần.
- Khả năng lĩnh hội thông tin của trẻ rất hạn chế nếu cô truyền đạt một câu dài hoặc một sự việc có nội dung truyền tải nhiều.
Qua kết quả đó tôi miệt mài nghiên cứu tài liệu, các phương tiện thông tin đại chúng đồng nghiệp và đưa một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ từ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua giờ kể chuyện.
Với trẻ 24 đến 36 tháng tuổi rất thích nghe kể chuyện và rất hứng thú với hoạt động này. Chính vì vậy mà tôi muốn thông qua giờ kể chuyện để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Cụ thể các biện pháp thực hiện như sau:
3.1. Sưu tầm, làm thêm một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho giờ kể chuyện.
- Mục đích: Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi thì việc sưu tầm, làm thêm một số đồ dùng đồ chơi phục vụ cho giờ kể chuyện là không thể thiếu. Chính vì vậy, tôi đã không ngừng sưu tầm, sáng tạo làm một số đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động kể chuyện.
- Nội dung và cách thức thực hiện:
+ Tôi tận dụng các nguyên liệu vật liệu có sẵn ở địa phương như: sách báo, lịch cũ, ống lon, chai nhựa, xốp, vải vụn, cành cây khô, quần áo cũ nhằm phát triẻn ngôn ngữ cho trẻ.
+ Dựa vào từng chủ đề tôi triển khai kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi một cách cụ thể mỗi chủ đề có một bộ đồ chơi phục vụ cho quá trình giảng dạy và vui chơi tôi cho các cháu vào hoạt đông chơi góc để trẻ tạo ra những đồ chơi làm bằng lá cây, giấy vụn, hột hạt vẽ và tô màu những bức tranh, những hình ảnh trẻ sưu tầm gợi mở cho trẻ tưởng tượng kể chuyện.
+ Từ những quần áo, vải vụn, ống giấy, tôi hướng dẫn trẻ làm ra những con rối thật xinh xắn từ câu truyện cổ tích trẻ học được, sáng tạo ra những nhân vật trẻ thích.
Ví dụ: Tôi đã làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo từ những quả bóng và những mảnh vải vụn để thành những con rối rất đẹp phục vụ cho các câu chuyện mà tôi kể cho trẻ như: Truyện “ Đôi bạn nhỏ” dùng (Rối gà, rối vịt); Truyện “ Thỏ con không vâng lời” dùng ( Rối gấu, rối thỏ mẹ, thỏ con); Truyện “ Cá và chim” dùng ( Rối cá, rối chim)....
+ Khi kể chuyện tôi dùng những tranh ảnh sáng tác màu sắc đẹp để gây hứng thu cho trẻ nghe, xem để trẻ biết cách sử dụng và giữ gìn đồ chơi .
+ Tôi sử dụng các nguyên liệu mở như: thanh tre, bìa cứng, gỗ, hộp xốp, đất ... để làm thành những con vật xinh xắn, trẻ cũng có thể sử dụng được để kể chuyện theo ý thích.
Ví dụ: Từ bìa cứng, xốp làm những con vật ngộ nghĩnh, đa dạng màu sắc để thu hút trẻ. Như khi kể truyện “Gà và vịt” để gây hứng thú cho trẻ tôi chuẩn bị một sân khấu rối, các con rối được làm bằng vải vụn được cải biên màu sắc rực rỡ.
3.2. Sắp xếp môi trường.
- Mục đích: Việc sắp xếp môi trường lớp học hợp lý sẽ làm tăng thêm hiệu quả của hoạt động kể chuyện. Nhờ việc sắp xếp đồ dùng, đồ chơi hợp lý tạo cho trẻ không gian hoạt động tích cực vì vậy sẽ giúp trẻ khắc sâu hơn về tác phẩm mà trẻ sẽ được học.
- Nội dung và cách thức thực hiện.
+ Tôi luôn chú ý bố trí sắp xếp đồ dùng, đồ chơi hợp lý để tạo môi trường học tốt và thoải mái cho trẻ .
+ Khi thực hiện các hoạt động làm quen văn học thể loại truyện kể mà trọng tâm là dạy kể chuyện sáng tạo thì tôi luôn trưng bày các đồ dùng kể chuyện, như khung sân khấu, sắp đặt tranh và các con rối sao cho trẻ dễ sử dụng, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
Ví dụ: Giờ kể truyện “Đôi bạn nhỏ” tôi sắp xếp các đồ dùng trong lớp như:
● Treo tranh gà, vịt ở các góc.
● Sắp xếp mô hình gà, vịt sao cho trẻ dễ nhìn, dễ thấy.
● Tôi dã sử dụng môi trường hoạt đông một cách linh hoạt và khoa học.
● Trước giờ hoạt đông kể chuyện: Tôi cho trẻ xem đồ vật thật.
Ví dụ: Trước khi tôi kể câu chuyện “Cây táo” tôi cho trẻ quan sát quả táo thật và giới thiệu với trẻ về quả táo nhờ vậy trẻ sẽ khắc sâu hơn, lâu hơn hình ảnh quả táo.
● Trong giờ hoạt động kể chuyện: Tôi cho trẻ quan sát mô hình câu chuyện tôi đang kể.
Ví dụ: Tôi cho trẻ quan sát mô hình câu chuyện “Cháu chào ông ạ”
Từ mô hình này sẽ giúp trẻ nhận ra các nhân vật trong truyện các tình tiết diễn ra trong câu chuyện. Trẻ sẽ nhớ tên truyện, tên các nhân vật trong truyện. Cũng từ mô hình này sẽ gúp trẻ nhớ lâu hơn nội dung câu chuyện. Do vậy, trẻ biết tập kể lại câu chuyện cùng cô một cách rõ ràng lưu loát.
● Sau hoạt đông kể chuyện: Tôi treo tranh, hình ảnh các nhân vật có trong câu chuyện trẻ vừa học ở xung quanh lớp.
Ví dụ: Trẻ vừa được nghe và tập kể lại câu truyện “ Con cáo” cùng cô.
Khi treo tranh, ảnh các con vật cáo gà, cún con, mèo con . Trẻ dễ dàng nhận ra tên các các con vật mà trẻ vừa học. Trẻ biết gọi tên các con con vật có trong câu chuyện đó nhờ vậy mà trẻ sẽ nhớ lâu hơn khắc sâu hơn câu chuyện trẻ vừa học.
3.3. Thay đổi hình thức giới thiệu bài gây hứng thú cho trẻ.
- Mục đích: Để tránh sự nhàm chán cho trẻ, tôi luôn thay đổi hình thức giới thiệu bài để gây được hứng thú nhiều hơn cho trẻ.
- Nội dung và cách thức thực hiện:
+ Tùy thuộc và nội dung bài dạy mà tôi lựa chọn các cách gây hứng thú cho trẻ một cách linh hoạt nhẹ nhàng. Tôi có thể dùng rối, tranh, ảnh, bài hát, câu đố, mô hình....
● Sử dụng mô hình:
Ví dụ: Trong chủ đề “Cây và những bông hoa đẹp” tên bài dạy là kể chuyện “ Cây táo” Tôi sẽ sử dụng mô hình vườn cây ăn quả để gây hứng thú và dẫn dắt trẻ vào bài .
Hình ảnh minh họa:
● Sử dụng bài hát:
Còn khi ở chủ đề “Các con vật đáng yêu”, tên bài dạy kể chuyện “ Cá và chim” Tôi sẽ cho trẻ hát bài “ Cá vàng bơi” để gây hứng thú cho trẻ.
● Sử dụng câu đố :
Sử dụng câu đố để gây hứng thú cho trẻ dẫn dắt trẻ vào câu truyện cũng là cách tôi thường làm, để kích thích sự tò mò, suy nghĩ của trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề “ Các con vật đáng yêu”, tên bài dạy là “Vịt con lông vàng” tôi đọc câu đố để cho trẻ đoán tên con vật.
(Con gì kêu vít, vít
Theo mẹ ra bờ ao
Chẳng khác mẹ tí nào
Cũng lạch bà lạch bạch)
Tổ chức hoạt động đa dạng dựa vào hoạt động trọng tâm .
Ví dụ: Khi trọng tâm là kể chuyện sáng tạo, tôi cho trẻ lựa chọn cho trẻ trang phục, đồ dùng phù hợp với nội dung câu chuyện trẻ sẽ tập kể dựa theo hình thức khác nhau.
● Sử dụng búp bê, rối:
Tôi đã sử dụng búp bê, rối để gây hứng thú cho trẻ và trẻ lớp tôi đã rất thích.
Ví dụ: Ở chủ đề “ Bé và những người thân yêu của bé”, tên bài dạy kể truyện “ Cả nhà ăn dưa hấu” tôi đã sử dụng búp bê sách làn hoa quả đến thăm lớp.
● Sử dụng các hình ảnh động trên máy chiếu:
Ví dụ: Trong chủ đề “ Những con vật đáng yêu”, tên bài dạy kể truyện “ Cá và chim” tôi gây hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ đi thăm quan vườn bách thú với những hình ảnh động của các con vật trên máy chiếu.
3.4.Trò chuyện để có giờ kể chuyện hay.
* Mục đích: Để có giờ kể chuyện hay tôi luôn giành thời gian tìm hiểu nghiên cứu kỹ nội dung câu chuyện để tìm ra giọng kể phù hợp và đặt ra được hệ thống câu hỏi kích thích sự hứng thú hoạt động của trẻ.
* Nội dung và cách thức thực hiện:
3.4.1. Chuẩn bị.
+ Nghiên cứu kỹ nội dung , tính cách nhân vật.
+ Tìm ngữ diệu phù hợp để kể chuyện diễn cảm .
+ Tập luyện và kể thử.
●
Nghiên cứu kỹ nội dung , tính cách nhân vật.
- Trước khi kể cho trẻ nghe câu chuyện gì. Giáo viên phải nghiên cứu kỹ nội dung câu chuyện và tính cách của từng nhân vật trong câu chuyện mà cô sẽ kể cho trẻ nghe. Khi cô đã hiểu được tính cách của từng nhân vật trong từng câu chuyện thì khi cô kể chuyện sẽ làm cho câu chuyện hấp dẫn hơn.
Ví dụ: Trong câu chuyện “ Thỏ con không vâng lời”, tính cách của thỏ con: Ham chơi không vâng lời mẹ.
*Tìm ngữ diệu phù hợp để kể chuyện diễn cảm .
Khi đã tìm hiểu kỹ nội dung, tính cách của từng nhân vật trong câu chuyện thì giáo viên cần phải tìm ngữ điệu cho từng nhân vật trong câu chuyện đó phù hợp để khi kể câu chuyện đó được diễn cảm hơn.
Ví dụ: Trong câu chuyện “ Chú vịt xám”
+ Giọng người dẫn chuyện: Đầm ấm, nhẹ nhàng
+ Giọng của vịt mẹ: Nhẹ nhàng, dịu dàng
+ Giọng của vịt con: Sợ hãi
+ Giọng con cáo: Gian ác
●
Tập luyện và kể thử.
Khi đã tìm hiểu kỹ nội dung, tính cách, ngữ điệu của các nhân vật trong câu chuyện mà cô sẽ kể thì cô cần tập luyện và kể thử nhiều lần trước khi kể chuyện cho trẻ nghe. Thông qua việc kể thử, kể lại nhiều lần cô sẽ diễn đạt và thể hiện tính cách của các nhân vật một cách rõ nét hơn.
3.4.2. Khi kể.
- Khi kể, kể lưu loát bằng giọng cao thấp quấn hút trẻ vào bài.
Ví dụ: Khi kể câu chuyện “ Dê con thích húc” giọng người dẫn chuyện thấp hơn so với giọng các nhân vật trong truyện.
+ Giọng của dê con : Thách thức
+ Giọng của bác gà trống tây: Nghiêm túc, trịnh trọng
+ Giọng của lợn con: Khó chịu
+ Giọng của bác cừu: Mệt mỏi
+ Giọng của chó con: Tinh nghịch, lém lỉnh
- Cô kể kết hợp giảng giải nội dung câu chuyện: Khi cô kể xong câu chuyện lần 1 để trẻ khắc sâu nội dung câu chuyện cô đặt câu hỏi đàm thoại kết hợp giảng giải nội dung câu chuyện.
Ví dụ: Trong câu chuyện “Em bé dũng cảm” cô cần có hệ thống câu hỏi như sau:
+ Ai đến trường tiêm phòng dịch cho các bé?
+ Bạn Huy đã nấp vào đâu?
+ Các bạn nhỏ hỏi cô giáo như thế nào?
+ Cô giáo nói gì với các bạn?
+ Ai là người xung phong vào tiêm đầu tiên?
+ Bạn Minh đã nói gì?
+ Bạn nào vào tiêm thứ hai?
+ Bạn An thấy thế nào?
+ Bạn Lan Chi tiêm có thấy sợ không?
+ Lúc này bạn Huy đã làm gi?
- Động viên trẻ làm động tác theo cô, tập kể lại câu chuyện cùng cô.
Khi trẻ đã hiểu được nội dung câu chuyện. Cô khuyến khích trẻ làm động tác và tập kể lại câu chuyện cùng cô.
Ví dụ: Trong câu chuyện “ Dê con thích húc”.
+ Bắt chước động tác của dê: Trẻ đưa hai ngón tay trỏ lên đầu, người hơi cúi( Động tác húc)
+ Bắt chước giọng điệu: Khi kể đến bác gà trống tây. Cô nói giọng trịnh trọng để trẻ bắt chước theo.
3.5. Khai thác kiến thức của các môn học khác hỗ trợ cho hoạt động kể chuyện.
- Mục đích: Để giờ kể chuyện được hấp dẫn và góp phần phát triển ngôn ngữ cho trẻ thì việc kết hợp các lĩnh vực phát triển cũng được xác định là một yếu tố không thể thiếu trong hoạt động học.
- Nội dung và cách thức thực hiện:
+ Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ: Âm nhạc hoạt động bổ trợ đề tài: Câu chuyện : “Đôi bạn nhỏ” cho trẻ hát bài hát “Đàn vịt con”.
+ Lĩnh vực phát triển thể chất ( Làm động tác minh họa của các nhân vật trong câu chuyện ) .Ví dụ: Trong câu chuyện “ Con cáo” cô cho trẻ làm động tác “ Cáo vồ mồi” và cho trẻ làm theo.
+ Lĩnh vực phát triển nhận thức: Hoạt động nhận biết: Trong câu chuyện “ Cây táo”, “ Quả thị” trẻ nhận biết màu sắc: Biết quả táo khi chín có màu đỏ, khi chưa chín có màu xanh. Quả thị khi chưa chín có màu xanh, khi chín có màu vàng. Trẻ nhận ra quả thị và quả táo có dạng hình tròn.
3.6. Tổ chức ôn luyện ở mọi lúc mọi nơi.
- Mục đích: Góp phần củng cố các kiến thức đã học, đồng thời rèn kỹ năng phát triển ngôn ngữ cho trẻ
- Nội dung và cách thức thực hiện:
+ Giờ đón trẻ: Cô cho trẻ quan sát tranh, ảnh một số câu chuyện trong chủ đề.
Ví dụ: Trong chủ đề “ Cây và những bông hoa đẹp” Cô cho trẻ quan sát hình ảnh quả táo, quả thị để cho trẻ làm quen trước khi tìm hiểu câu chuyện.
+ Giờ ngủ: Cô kể cho trẻ nghe câu chuyện hay, nhẹ nhàng để trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ.
Ví dụ: Câu chuyện “ Thỏ ngoan” “ Khỉ con biết vâng lời’ “ Chú gấu con ngoan”
+ Hoạt động góc:
Góc sách - truyện: Cô cho trẻ xem tranh chuyện trong chủ đề.
Góc phân vai: Cô cho trẻ tập đóng vai trong câu chuyện.
Ví dụ: Đóng vai mẹ con trong câu chuyện “ Chú gấu con ngoan”.
Góc hoạt động với đồ vật: Cô cho trẻ xếp nhà, xếp đường đi cho thỏ.
+ Hoạt động ngoài trời: Cho trẻ quan sát cây thị, cây táo để trẻ nhận biết tên gọi đặc điểm của cây, quả.
+ Giờ trả trẻ: Cô cho trẻ xem ti vi các câu chuyện có trong chủ đề.
3.7. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh.
- Mục đích: Giúp phụ huynh hiểu rõ kiến thức phát triển ngôn ngữ thông qua giờ kể chuyện, từ đó tạo sự thống nhất giữa nhà trường, giáo viên và phụ huynh trong việc rèn trẻ.
- Nội dung và cách thức thực hiện:
+ Làm bản tin về chương trình dạy theo chủ đề trong tuần để phụ huynh biết và phối kết hợp với giáo viên rèn thêm cho trẻ ở nhà.
+ Vận động phụ huynh hỗ trợ vật liệu, nguyên liệu như: giấy, sách, những lọ nhựa, quần áo cũ, vải vụn ...
+ Tôi trao đổi và vận động phụ huynh cố gắng dành thời gian để tâm sự với trẻ và lắng nghe trẻ nói, khi trò chuyện với trẻ phải nói rõ ràng mạch lạc, tốc độ vừa phải để trẻ nghe cho rõ, cha mẹ người thân phải cố gắng phát âm đúng cho trẻ bắt chước.
+ Khuyến khích phụ huynh cung cấp kinh nghiệm sống cho trẻ. Tránh không nói tiếng địa phương, cần tránh cho trẻ nghe những hình thái ngôn ngữ không chính xác.
Tuyên truyền dưới hình thức: bảng tuyên truyền đẹp, thay đổi nội dung và hình thức phù hợp với chủ đề. Ví dụ: Chủ đề: Thế giới thực vật, tết và mùa xuân, bảng tuyên truyền có những hình ảnh về tết và mùa xuân, câu thơ, câu truyện, bài hát, đồng dao ... có tổ chức giao lưu giữa lớp với phụ huynh.
Tuyên truyền bằng truyền thanh, đài phát thanh có nội dung theo chủ đề, những câu truyện hấp dẫn vào giờ đón, trả trẻ để các cháu và phụ huynh được nghe.
Tuyên truyền góc chơi đặc biệt góc học tập, thường thay đổi tranh ảnh để lôi cuốn trẻ, giáo viên tích cực giao lưu với phụ huynh vào giờ đón và trả trẻ trao đổi về trẻ trong khi kể chuyện đọc truyện trò truyện giúp cho trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc .
4. Kết quả nghiên cứu
4.1. Kết quả nghiên cứu
- Áp dụng những kinh nghiệm giảng dạy như trên đối với môn kể chuyện. Qua các giờ học tôi thấy các cháu rất hứng thú, rất thích nghe kể chuyện. Thông qua đó mà việc phát triển ngôn ngữ đạt hiệu quả cao.
- Trong khi nghe kể chuyện, kể lại chuyện và trả lời các câu hỏi của cô. Vốn từ của trẻ được tăng lên rất nhiều đồng thời trẻ biết sử dụng các loại câu phong phú và đa dạng.
Sau một năm áp dụng phương pháp mới này kết quả giảng dạy của tôi đã được nâng lên rõ rệt, cụ thể như sau:
 Xếp loại
Tổng số
trẻ |
Tốt |
Khá |
Trung bình |
Yếu |
| Số lượng |
% |
Số
lượng |
% |
Số
lượng |
% |
Số
lượng |
% |
| 20 |
9 |
45 |
8 |
40 |
3 |
15 |
0 |
0 |
- Trước đây khi tôi chưa sử dụng phương pháp này thì số trẻ số trẻ đạt như sau:
+ Số trẻ xếp loại tốt là 4 chiếm 20%
+ Số trẻ xếp loại khá là 6 chiếm 30%
+ Số trẻ xếp loại trung bình là 4 chiếm 20%
+ Số trẻ xếp loại yếu là 6 chiếm 30%
- Sau khi áp dụng “phương pháp cho trẻ phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể chuyện” số trẻ tôt và khá đã tăng lên, số trẻ trung bình, yếu đã giảm xuống một cách rõ rệt cụ thể như sau.
+ Số trẻ xếp loại tốt là 9 chiếm 45% : Đã tăng lên 25% so với trước
+ Số trẻ xếp loại khá là 8 chiếm 40%: Đã tăng lên 10% so với trước
+ Số trẻ xếp loại trung bình là 3 chiếm 15% : Đã giảm xuống 5% so với trước
+ Không còn trẻ yếu, kém.
- Trẻ đạt loại tốt là những trẻ đã biết nghe hiểu lời nói, nghe nhắc lại các âm và các tiếng trong câu sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp thành thạo. Trẻ nói được câu đơn câu có 5 - 7 tiếng. Sử dụng lời nói với các mục đích khác nhau. Nói to, đủ nghe, lễ phép.
- Trẻ xếp loại khá là những trẻ biết nghe hiểu lời nói, nghe nhắc lại các âm và các tiếng trong câu sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp thành thạo. Trẻ nói được câu có 4-5 tiếng.
- Trẻ xếp loại trung bình là những trẻ biết nghe hiểu lời nói. Nghe nhắc lại các âm các tiếng và các câu. Trẻ phát âm còn ngọng . Khi sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp. Trẻ chỉ nói được câu đơn câu có 2-3 tiếng.
4. 2. Bài học kinh nghiệm.
Muốn giúp trẻ từ 24 tháng đến 36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua giờ kể chuyện tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm như sau:
1. Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của trẻ để có biện pháp giáo dục phù hợp. Vận dụng cấc biện pháp giáo dục mọi lúc, mọi nơi. Chú ý đến trẻ cá biệt, luôn tạo ra niềm tin, sự hứng thú cho trẻ.
2. Cần phát huy tính tích cực, thu hút sự chú ý và tạo hứng thú cho trẻ bằng các thủ thuật như trò chơi, câu đố, thơ, hát, hò, vè....
3. Đầu tư thời gian để nghiên cứu kĩ đề tài để có các phương pháp dạy học cụ thể, phù hợp và đạt hiệu quả tốt nhất.
4. Trước khi thực hiện một đề tài phải chuẩn bị chu đáo đồ dùng trực quan cũng như gợi mở kiến thức cho trẻ. Thông qua các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Phần III. KẾT LUẬN , KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 -36 tháng tuổi thông qua bộ môn làm quen văn học thể loại truyện kể là sự tổng hợp toàn bộ nội dung rèn luyện ngôn ngữ . Nói mạch lạc chứng tỏ ngôn ngữ của trẻ đạt yêu cầu cao về mặt biểu hiện âm thanh, từ diễn đạt, câu đúng ngữ pháp cũng như sự mạnh dạn tin tưởng trong giao tiếp.
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở tr ường mầm non và đặc biệt là ở lứa tuổi nhà trẻ là vấn đề rất quan trọng và cần thiết. Mức độ phát triển ngôn ngữ của trẻ còn tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tôi nhận thấy việc rèn luyện và phát triển ngôn ngữ cho trẻ là cả quá trình liên tục và có hệ thống đòi hỏi giáo viên phải kiên trì, bền bỉ, khắc phục khó khăn để tìm ra ph ương tiện, điều kiện cần thiết cho sự phát triển toàn diện của các cháu, hơn nữa cô giáo là ngư ời gư ơng mẫu để trẻ noi theo. Điều này đã góp phần bồi d ưỡng thế hệ măng non của đất nư ớc, thực hiện mục tiêu của ngành.
Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài trong quá trình giảng dạy tôi đã rút ra một số kết luận sau:
- Để đạt được hiệu quả tốt nhất cho việc phát triển ngôn ngữ của trẻ thông qua hoạt động kể chuyện, tôi đã sử dụng linh hoạt các biện pháp sau trong quá trình giảng dạy:
Một là, sưu tầm làm đồ dùng đồ chơi
Hai là, sắp xếp tạo môi trường
Ba là, thay đổi hình thức giới thiệu bài gây hứng thú cho trẻ
Bốn là, trò chuyện để có giời kể chuyện hay
Năm là, khai thác kiến thức của các môn học khác hỗ trợ cho hoạt đông kể chuyện
Sáu là, tổ chức ôn luyện ở mọi lúc mọi nơi
Bảy là, thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh
- Trẻ độ tuổi 24 -36 tháng khi nghe kể chuyện rất mau quên, không ghi nhớ lâu, nên tôi phải tìm hiểu và đưa ra một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Để trẻ ghi nhớ lâu hơn về câu chuyện và hiểu nội dung câu chuyện.
- Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong giờ kể chuyện giáo viên cần đầu tư về thời gian nghiên cứu để lựa chọ nội dung truyện kể hay, chuẩn bị được nhiều đồ dùng trực quan đẹp, hấp dẫn trẻ. Cô cần xác định được giọng kể phù hợp để gây hứng thú cho trẻ nhiều, dạy trẻ kể đi kể lại nhiều lần giúp trẻ thực sự in dấu trong lòng trẻ để đảm bảo cho trẻ được phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện hơn.
2. Kiến nghị.
Để thực hiện tốt đề tài này, tôi và những người làm công tác giáo dục trực tiếp giảng dạy ở những nơi có hoàn cảnh khó khăn, phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến tình hình học tập của các cháu. Để trẻ 24-36 tháng tuổi phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động kể chuyện ngày càng tốt hơn, hứng thú hơn, tôi rất mong các cấp lãnh đạo quan tâm nhiều hơn nữa trong việc bổ sung thêm thiết bị, đồ dùng để phục vụ cho hoạt động kể chuyện.
Trong quá trình thực hiện đề tài này chắc chán không thể tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của bạn đọc, các thầy cô giáo, các nhà quản lý giáo dục để đề tài này của tôi được hoàn thiện hơn và rút kinh nghiệm cho những lần sau và quá trình giảng dạy của bản thân sau này.
Tài liệu tham khảo
1, Sách tâm lý trẻ tuổi mầm non
2, Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới cho trẻ 24-36 tháng tuổi
3, Các chuyên san về giáo dục mầm non
4, Một số chuyên đề về giáo dục mầm non
5, Các chuyên san , Báo Giaó Dục và Thời đại
6, Mạng Internet