Bệnh lây theo đường hô hấp do vi khuẩn có trong những hạt nước bọt ra từ mũi, miệng bệnh nhân khi ho, hắt hơi trực tiếp sang người lành với phạm vi lây khoảng dưới 3m.
Ho gà là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính do TRỰC KHUẨN HO GÀ gây nên, bệnh lây theo đường hô hấp, biểu hiện lâm sàng bằng những cơn ho dữ dội, đặc biệt và có nhiều biến chứng.
Nhờ có vacxin phòng bệnh, tỷ lệ mắc bệnh đã giảm hẳn nhưng tử vong còn cao, nhất là sơ sinh.
Bệnh lây theo đường hô hấp do vi khuẩn có trong những hạt nước bọt ra từ mũi, miệng bệnh nhân khi ho, hắt hơi trực tiếp sang người lành với phạm vi lây khoảng dưới 3m.
*Cơ thể cảm thụ :
» Mọi lứa tuổi, dân tộc, vùng địa lý đều có thể bị ho gà, chủ yếu trẻ 1-6 tuổi. Sau khi bị bệnh ho gà, bệnh nhân có miễn dịch bền vững suốt đời, rất hiếm khi mắc bệnh lại.
» Bệnh thường xảy ra quanh năm, mang tính lưu hành địa phương.
» Bệnh ho gà vẫn tồn tại trên khắp thế giới và có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây.
Ho gà ở trẻ sơ sinh : thường diễn biến nặng, tỷ lệ tử vong cao.
Ho gà ở người lớn : ít gặp biểu hiện lâm sàng thường nhẹ, ho dai dẳng nhưng thở vào không rít lắm, ít nôn.
Theo mức độ :
+ Thể thô sơ : không ho, chỉ hắt hơi nhiều.
+ Thể nhẹ : Cơn ho nhẹ, ngắn và không điển hình, không khạc đàm nhiều. Thường gặp ở trẻ em đã tiêm Vaccin phòng ho gà nhưng không thể thấp và tồn lưu ngắn. Thể này thường khó chẩn đoán.
+ Thể điển hình: có các cơn ho điển hình, đặc biệt.
Các triệu chứng thường gặp:
» Thời kỳ nung bệnh : 2 - 30 ngày ( trung bình 5 - 12 ngày).
» Thời kỳ khởi phát : ( hay còn gọi là giai đoạn xuất tiết, giai đoạn viêm long ) Thường 3- 14 ngày với các triệu chứng:
+ Sốt nhẹ, từ từ tăng dần.
+ Các triệu chứng viêm long đường hô hấp: ho khan, hắt hơi, chảy nước mũi, đau rát họng, dần dần chuyển sang thành ho cơn.
» Thời kỳ toàn phát ( hay giai đoạn co thắt, giai đoạn ho cơn ) : kéo dài 1 -2 tuần. Xuất hiện những cơn ho gà điển hình, xảy ra bất chợt, vô cớ, cả ngày và đêm, ho nhiều về đêm. Cơn ho diễn biến qua 3 giai đoạn :
+ Ho, thở rít vào và khạc đờm.
+ Ho, ho rũ rượi và thành cơn, mỗi cơn từ 15 – 20 tiếng ho liên tiếp, càng về sau càng yếu và giảm dần. Ho nhiều làm trẻ thở yếu dần có lúc như ngưng thở, mặt tím tái, mắt đỏ, tĩnh mạch cổ nổi, chảy nước mắt nước mũi.
+ Thở rít vào : xuất hiện cuối cơn ho hoặc xen kẽ sau mỗi tiếng ho, trẻ thở rít vào nghe như tiếng gà Tây rít.
+ Khạc đàm: khi trẻ khạc đờm trắng, màu trong, dính như lòng trắng trứng là lúc kết thúc một cơn ho. Trong đờm có trực khuẩn Ho gà.
+ Sau mỗi cơn ho, trẻ bơ phờ, mệt mỏi, có thể nôn và ra mồ hôi, mạch nhanh, thở nhanh kèm theo một số triệu chứng : sốt nhẹ hoặc không sốt, mặt và mí mắt nặng, loét hăm lưỡi nghe phổi, trong cơn Ho gà có thể thấy một số ran phế quản ( Ran rít ngày ).