Một đứa trẻ khi có bất kỳ dấu hiệu hay yếu tố bất thường nào trong cơ thể chúng cũng đều bộc lộ ra bên ngoài. Trong quá trình nuôi dạy con, làm sao chúng ta có thể nhận biết được những điều bất thường này. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu những
nguyên nhân trẻ sụt cân sau đây.
Làm thế nào để biết trẻ bị sụt cân?
Trước hết cha mẹ nên tìm hiểu làm thế nào để nhận biết được trẻ bị sụt cân. Viện dinh dưỡng Quốc gia đưa ra cách phân loại và đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ em dưới 5 tuổi dựa vào Z-score của các chỉ số:
- Cân nặng theo tuổi: Nếu tỉ lệ Cân nặng (W) / Tuổi (A) nằm trong khoảng từ -2 – 2, điều này chứng tỏ trẻ có cân nặng bình thường.
- Chiều cao theo tuổi: Nếu tỉ lệ Chiều cao (H) / Tuổi (A) nằm trong mức từ -2 → 2, điều này chứng tỏ trẻ có thẻ trạng bình thường
- Cân nặng theo chiều cao: Trẻ có tỉ lệ Cân nặng (W) / Chiều cao (H) nằm ngoài phạm vi từ -2 → 2 có thể đánh giá được tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ
Làm thế nào để biết trẻ bị sụt cân?
Các nguyên nhân trẻ sụt cân
Theo thống kê của Viện dinh dưỡng Quốc gia hiện nay, Việt Nam đang là một trong những đất nước có tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng cao. Vậy những nguyên nhân trẻ sụt cân là gì?
Chế độ dinh dưỡng không hợp lý
Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bé nhẹ cân, biếng ăn. Đối với trẻ dưới 2 tuổi, đặc biệt là trẻ từ 0-6 tháng, sữa mẹ là thức ăn tốt cho sự phát triển của trẻ. Ty nhiên, trong quá trình phát triển của trẻ, người mẹ cai sữa cho trẻ quá sớm, dẫn đến trẻ bị thiếu hụt những thành phần dinh dưỡng cần thiết.
Khẩu phần ăn thiếu dinh dưỡng là nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ sụt cân
Ngoài ra, mẹ cho trẻ ăn dặm không đúng cách hoặc cho ăn quá sớm hay quá muộn cũng có thể khiến cho trẻ không tiếp thu được hoàn toàn chất dinh dưỡng theo nhu cầu, trẻ biếng ăn và suy dinh dưỡng. Nếu đây là nguyên nhân trẻ sụt cân, các mẹ hãy cân nhắc thay đổi chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ.
Thực đơn nghèo nàn, không phong phú và hấp dẫn
Các bữa ăn của trẻ không đa dạng có thể khiến trẻ chán ăn – đây cũng là điều dẫn đến nguyên nhân trẻ sụt cân. Do đó, phụ huynh nên điều chỉnh thực đơn cho trẻ phong phú và hấp dẫn hơn để kích thích trẻ thèm ăn. Ngoài ra, thời gian giữa các bữa ăn cũng cần có sự hợp lý, không nên kéo dài quá 6 -7 tiếng giữa 2 bữa ăn trong ngày. Bên cạnh đó, thời gian trong từng bữa ăn cũng nên kết thúc sớm, tránh kéo dài thời gian ăn.
Trẻ biếng ăn
Một trong các nguyên nhân trẻ sụt cân có thể là bởi vì trẻ chán ăn, biếng ăn, từ đó trẻ không nạp đủ chất dinh dưỡng để phát triển. Vì vậy cha mẹ nên nhận biết sớm để nhanh chóng cải thiện tình trạng của trẻ. Phụ huynh cần để ý trình trạng sức khỏe của trẻ cũng như các giai đoạn phát triển như trẻ mọc răng,… bởi đây là một trong những nguyên nhân khiến trẻ chán ăn.
Ngoài ra, trẻ bị ảnh hưởng về tâm lý do bị thúc ép ăn, bị dọa dẫm lúc ăn cũng là điều dễ làm cho trẻ cảm thấy hoảng sợ và không dám ăn nữa. Vì vậy phụ huynh cần nắm bắt tâm lý con mình để khuyến khích con ăn nhiều hơn và đảm bảo trẻ ăn đúng bữa.
Trẻ bị rối loạn tiêu hóa
Trong giai đoạn đầu phát triển, hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện hoàn toàn, dễ mắc các bệnh vặt, bị cảm nhiễm phải dùng nhiều kháng sinh. Việc sử dụng kháng sinh dài ngày cũng ảnh hưởng hệ vi sinh đường ruột trẻ, khiến hệ tiêu hóa không được bảo vệ. Điều này dẫn đến việc trẻ không hấp thu, tiêu hóa thức ăn. Đây cũng là một trong các nguyên nhân trẻ sụt cân phụ huynh cần lưu ý.
Trẻ em dưới 5 tuổi cần một chế độ dinh dưỡng hợp lí cho sự phát triển toàn diện
Những ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ có thể gặp khi bị sụt cân?
Các nguyên nhân trẻ sụt cân nếu không được pháy hiện sớm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển toàn diện của cơ thể. Thiếu hụt hệ dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch gây nguy cơ mắc bệnh và ảnh hưởng thể chất và trí tuệ của trẻ…
Bên cạnh đó, thiếu hụt các vitamin và khoáng chất gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ thể. Chẳng hạn, nếu trẻ thiếu thiếu Vitamin A có thể gây ảnh hưởng đến mắt gây mắt khô, giảm thị lực. Ngoài ra, nếu trẻ thiếu Vitamin B có thể làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây tê phù chân tay. Việc thiếu Sắt và acid Folic có thể gây thiếu máu, suy nhược cơ thể ở trẻ. Nếu trẻ không được bổ sung đủ Canxi và Vitamin D thì trẻ có nguy cơ mắc bệnh còi xương và chậm phát triển cả về cơ thể lẫn trí não…
Một số chất có ảnh hưởng đến sự phát triển trí não như: ADH, các loại chất béo Omega 3,6,9, các protein,… rất cần thiết trong chế độ dinh dưỡng của trẻ. Khi trẻ biếng ăn dẫn đến kém hấp thu các chất có trong thức ăn và khiến cơ thể dễ bị thiếu những thành phần thiết yếu ảnh hưởng đến trí tuệ của trẻ.
Thiếu dinh dưỡng lâu dài gây giảm sút trí tuệ ở trẻ em
Việc trẻ sụt cân còn ảnh hưởng đến sự phát triển cảm xúc của trẻ. Trẻ sẽ có xu hướng thụ động, kém linh hoạt, khả năng giao tiếp kém lâu dài có thể trở nên tự kỷ, khả năng học tập cũng sẽ kém. Do đó phụ huynh cần phát hiện cũng như tìm ra nguyên nhân trẻ sụt cân sớm để có biện pháp khắc phục tình trạng sụt cân ở trẻ cũng như cải thiện sức khỏe của trẻ.
Phụ huynh nên làm gì khi trẻ sụt cân?
Sau khi biết được những nguyên nhân trẻ sụt cân, phụ huynh nên làm gì để giúp trẻ tăng cân hiệu quả mà không cần ép ăn? Dưới đây là một số lưu ý phụ huynh có thể tham khảo khi biết nguyên nhân trẻ sụt cân.
Các bậc cha mẹ nên thường xuyên thay đổi món ăn, chú ý sự đa dạng các bữa ăn. Bên cạnh đó, cần chú ý đến chất lượng từng bữa ăn, đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng (đạm, đường, béo, vitamin – khoáng chất). Nếu trẻ biếng ăn nên chia thành nhiều bữa nhỏ giúp trẻ bớt chán.
Ngoài ra, khi cho trẻ ăn phụ huynh cần tạo niềm vui cho trẻ, tránh la mắng hay dọa nạt gây áp lực tâm lý lên trẻ. Nếu trẻ đang bệnh và trẻ sử dụng nhiều thuốc khánh sinh, phụ huynh cần bổ sung lại bằng thực phẩm chứa men vi sinh (sữa chua..) giúp cho đường ruột tốt hơn.
Phụ huynh nên đặc biệt quan tâm đến sự phát triển trong giai đoạn đầu của trẻ
Phụ huynh cần giữ cho môi trường xung quanh trẻ được sạch sẽ, thoáng mát và cho trẻ ăn uống kỹ lưỡng, đồ ăn nấu chín để tránh bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Song, nếu trẻ vẫn không tăng cân trong thời gian dài mà lại có những biểu hiện tiêu cực, phụ huynh nên nhanh chóng đưa trẻ đến bác sĩ khám để có thể có hướng điều trị sớm nhất.
Tổng kết
Quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ biếng ăn cần nhiều thời gian và sự kiên nhẫn. Phụ huynh nên chú ý và quan tâm đến nhu cầu cũng như những biểu hiện của trẻ để có thể phát hiện điều trị kịp thời. Nếu bạn còn điều gì băn khoăn về những nguyên nhân trẻ sụt cân thì hãy liên hệ ngay đến các chuyên gia dinh dưỡng H&H Nutrition để biết thêm thông tin nhé.